Secret (SCRT) là gì? Giá và thông tin về tiền điện tử SCRT

Những đặc điểm nổi bật của Secret network đó là:

• Sử dụng môi trường thực thi tin cậy (Trusted Execution Environment – TEEs), kết hợp với các giao thức mật mã để xây dựng hệ sinh thái máy tính riêng lớn nhất thế giới.
• Kết hợp những tính năng tốt nhất của công nghệ blockchain hiện nay như sử dụng thuật toán Proof of Stake, hợp đồng thông minh hay NFTs, Game…nhưng kèm theo đó là sự riêng tư.
• Secret Network được xây dựng trên Cosmos SDK/Tendermint – một khuôn khổ blockchain phổ biến cho phép nhiều tổ chức và cá nhân tham gia vào cộng đồng và mạng lưới.
• Secret Network tập trung vào việc đạt được sự riêng tư có thể lập trình được. Hầu hết các giải pháp quyền riêng tư trong không gian blockchain ngày nay chỉ tập trung vào quyền riêng tư trong giao dịch, đặc biệt chỉ che đi dữ liệu về người gửi hoặc người nhận giao dịch. Quyền riêng tư có thể lập trình là một tầm nhìn mở rộng hơn nhiều, với Secret Network thì cả input/output và trạng trái đều có thể mã hóa.
• Bảo vệ quyền tự do và tạo ra các hệ thống có giá trị hơn bằng cách loại bỏ độc quyền dữ liệu của các công ty công nghệ hàng đầu thế giới như Facebook, Google…
• Trao quyền cho các cá nhân thông qua phát triển và sử dụng các công nghệ phi tập trung.
• Tăng tốc độ xử lý giao dịch và giảm phí giao dịch so với các blockchain truyền thống như Ethereum, Bitcoin.

Lộ trình đã thực hiện xong

Tháng 2 năm 2020

• Mạng chính của Mạng Secret ra mắt vào ngày 13 tháng 2 năm 2020, với sự cộng tác của những người ký khối ban đầu và người xác nhận từ khắp hệ sinh thái của nó. Mạng ra mắt dưới thương hiệu Enigma nhưng hỗ trợ bằng mã thông báo mới SCRT.
• Enigma mới (nay là Secret Network) là một blockchain Proof-of-Stake (PoS) được xây dựng bằng cách sử dụng Cosmos SDK và mô-đun đồng thuận Tendermint. Việc chuyển sang hệ sinh thái Cosmos hoàn toàn khác với ngăn xếp dựa trên Ethereum mà Enigma đã sử dụng trước đây.

Tháng 5 năm 2020

• Vài tháng sau khi Enigma MPC giải quyết với SEC về việc bán mã thông báo năm 2017, dự án đã đổi tên blockchain Enigma thành Secret Network. Enigma MPC, nhóm phát triển là Enigma, vẫn là người đóng góp cốt lõi cho dự án.

Tháng 6 năm 2020

• Các cựu nhân viên của Enigma MPC đã thành lập Tổ chức Secret, một tổ chức phi lợi nhuận nhằm giúp tài trợ và hướng dẫn sự phát triển và áp dụng Secret Network
• Secret Network đã trải qua đợt hard fork đầu tiên, được gọi là The Romulus Upgrade , ở khối #1.794.500 sau một cuộc bỏ phiếu trực tuyến thành công do những người nắm giữ SCRT tổ chức. Nâng cấp này đã đổi tên tiền tố bí ẩn ban đầu thành Secret để đổi tên định dạng địa chỉ. Nó cũng mang lại những cải tiến khác, chẳng hạn như việc bổ sung một mô-đun mới

Tháng 7 năm 2020

• Cộng đồng Secret Network đã giúp khởi chạy một mạng thử nghiệm được khuyến khích, được gọi là Secret Games , để kiểm tra thiết kế “hợp đồng bí mật” của dự án. Hợp đồng bí mật là các hợp đồng thông minh bảo vệ quyền riêng tư chạy trên Secret Network.
• Giai đoạn 1 của Secret Game, một cuộc thi chỉ dành cho những người được mời, được khởi chạy vào ngày 20 tháng 7 năm 2020 và diễn ra trong khoảng hai tuần. Giai đoạn 2 , phiên bản testnet công khai, ra mắt vào ngày 7 tháng 8 và sẽ chạy trong khoảng bốn tuần. Những người tham gia có cơ hội giành được tới 1% tổng nguồn cung cấp SCRT khi đóng góp vào các giai đoạn testnet này.

Tháng 9 năm 2020

• Secret Foundation đã đưa ra các Hợp đồng bí mật trên mainnet sau vài tháng thử nghiệm và các testnet được khuyến khích.

Tháng 12 năm 2020

• Cầu Secret-Ethereum đã kết nối chuỗi Secret Network với Ethereum. Nó cho phép chủ sở hữu ETH và một số tài sản ERC-20 nhất định tạo các phiên bản “Secret” của tài sản của họ dưới dạng Mã thông báo Secret và giao dịch với chúng một cách riêng tư.

Tháng 2 năm 2021

• Sự ra mắt của SecretSwap trên mạng chính của Secret Network – AMM (Nhà tạo thị trường tự động) đầu tiên trong hệ sinh thái của Secret Network. Vào cuối tháng 3 năm 2021, mã thông báo quản trị SEFI của Secret Swap đã ra mắt trên mainnet.

Lộ trình tiếp theo

Lộ trình tiếp theo. (Nguồn: tienthuattoan.com)

7.1. Lịch sử phát triển

Mainnet ra mắt 

Mạng chính của Secret Network đã hoạt động vào ngày 13 tháng 2 năm 2020. Nó ra mắt với tên gọi Enigma, một dự án được thành lập vào năm 2017 để mang lại giải pháp tính toán riêng tư lớp thứ hai cho Ethereum. Nhóm Enigma đã công bố sự ra mắt của mạng vào cùng ngày họ tiết lộ thỏa thuận với cơ quan SEC ở Hoa Kỳ về ICO trị giá 45 triệu đô la của Enigma vào năm 2017. Dự án sau đó được đổi tên thành Secret Network vào tháng 5 năm 2020. Enigma MPC (công ty đứng sau giao thức Enigma ban đầu) hiện là một trong số các nhóm phát triển đóng góp vào công nghệ cơ bản của Secret Network.

Không giống như tầm nhìn ban đầu của Enigma, Secret Network là một giao thức Proof-of-Stake (PoS) được xây dựng bằng cách sử dụng Cosmos SDK và công cụ đồng thuận Tendermint có mã thông báo gốc SCRT. Sự ra mắt của Mạng bí mật đã được hỗ trợ bởi hơn 20 trình xác nhận hỗ trợ mạng. 

Bước quan trọng tiếp theo trong hệ sinh thái xảy ra vào đầu tháng 6 với việc thành lập Quỹ Bí mật, một tổ chức được thành lập để thúc đẩy sự phát triển và áp dụng hệ sinh thái Secret Network. Secret Foundation ủng hộ quyền riêng tư như một lợi ích công cộng và giúp cung cấp các công cụ, công nghệ, giáo dục và hỗ trợ cần thiết để bảo vệ quyền riêng tư của người dùng.

Vào ngày 20 tháng 6 năm 2020, Testnet khuyến khích trò chơi trên Secret Network đã bắt đầu và chạy trong gần hai tháng. Hơn 100 người dùng đã tham gia sự kiện này. Sự kiện testnet này cho phép các nhà phát triển mạng kiểm tra độ chịu đựng của chuỗi trong môi trường đối đầu trực tiếp để chuẩn bị cho đợt nâng cấp hard fork “Vulcan”, cuối cùng đã cho phép các hợp đồng thông minh (hay secret contracts) trên mainnet.

Hỗ trợ trao đổi mã thông báo ENG & hỗ trợ ví 

Vào ngày 24 tháng 6 năm 2020, hợp đồng ghi mã cho SCRT đã được bắt đầu. Hợp đồng ghi này cho phép chủ sở hữu mã thông báo ERC-20 ENG chuyển đổi tiền điện tử của họ sang SCRT. Kể từ đó, khoảng 62 triệu SCRT đã được gửi từ hợp đồng đốt. Hơn 35 triệu SCRT khác đã được Binance hoán đổi vào ngày 29 tháng 9 năm 2020. Binance sau đó trở thành sàn giao dịch lớn đầu tiên niêm yết SCRT để giao dịch. Chủ sở hữu SCRT có thể tham gia quản trị và đặt cược, đồng thời họ cũng có thể sử dụng mã thông báo của mình để thực hiện các hợp đồng bí mật

Ví Keplr và MathWallet hỗ trợ mã thông báo Mạng Secret và SCRT. Đề xuất quản trị #19 của Secret Network đã chứng kiến ​​những người nắm giữ SCRT bỏ phiếu tài trợ cho nhóm đứng sau ví Keplr (sử dụng tiền từ nhóm cộng đồng Secret) để tạo ra một MetaMask UX tương đương cho Secret Network. Ví này cuối cùng sẽ bổ sung hỗ trợ cho các ứng dụng và Hợp đồng bí mật.

Hợp đồng & ứng dụng của mạng Secret 

Vào ngày 15 tháng 9 năm 2020, Mạng Secret đã hard fork thành công và nâng cấp giao thức từ “secret-1” lên “secret-2”. Bản nâng cấp này đã kích hoạt Hợp đồng bí mật (hợp đồng thông minh với quyền riêng tư theo mặc định). Vào ngày 4 tháng 12 năm 2021, Mạng Secret đã đạt được 50 trình xác thực đang hoạt động. Cầu Ethereum – Secret ra mắt vào ngày 15 tháng 12 năm 2021, mà các nhà phát triển của Mạng Secret cho biết sẽ là cầu nối đầu tiên trong số nhiều cầu nối với các hệ sinh thái khác. Cầu nối này cho phép người dùng bọc Ethereum và mười bốn ERC-20 khác vào các mạng tương đương của Mạng Secret của họ (hoạt động theo tiêu chuẩn SNIP-20). Hơn hai triệu SCRT đã được cung cấp dưới dạng phần thưởng khai thác cầu nối để khuyến khích thanh khoản và việc áp dụng.

SecretSwap, ứng dụng DeFi tầng ứng dụng lớn đầu tiên của Secret Network, được ra mắt vào ngày 31 tháng 3 năm 2021. Đây là giao thức tạo thị trường tự động chuỗi chéo (AMM) ưu tiên quyền riêng tư. Vì Secret Swap sử dụng các hợp đồng bí mật nên nó có các tính năng sau: 1. Ngăn chặn Front-Running: Đầu vào trong mempool được mã hóa, có nghĩa là thợ đào không thể trích xuất giá trị bằng cách sắp xếp lại hoặc xử lý trước các giao dịch của bạn 2. Quyền riêng tư: Là đầu vào cho một hoán đổi hợp đồng được mã hóa, dữ liệu người dùng và các giao dịch vẫn ở chế độ riêng tư giả sử có nhiều hơn một địa chỉ thực hiện hoán đổi mỗi khối

7.2. Giao dịch ở đâu?

Hiện tại, SCRT đã được giao dịch ở các sàn giao dịch như Binance, Hotbit, Bitmoon.

7.3. Cơ chế hoạt động của Secret Network

Secret Contract

Secret Contract hoạt động tương tự như Ethereum smart contract tuy nhiên được mã hoá ở cả đầu vào, đầu ra. Anh em có thể check lịch sử giao dịch trên Secret exploder nhưng lại không thể kiểm tra những thông tin đằng sau như (địa chỉ người nhận, lượng token giao dịch, giá trị token giao dịch, token giao dịch là gì,…)

Cơ chế bảo mật

Cơ chế bảo mật của Secret Network. (Nguồn: zeusc.net)

Giao thức bao hồm 2 thành phần chính: trusted và untrusted hay còn gọi là Phần đáng tin cậy và phần không đáng tin cậy được kết nối với nhau thông qua mô hình X / Compute.:

• Untrusted: chịu trách nghiệm cho tất cả các mã code không đáng tin cậy được sử dụng bởi các Validators trong mạng lưới, bao gồm cả Cosmos-SDK code, Tendermint code. 
• Trusted (TEEs):  duy trì tính toàn vẹn của tất cả lớp mã hóa, đảm bảo dữ liệu giao dịch an toàn và riêng tư trong quá trình thực thi, ngay cả với Validators. Cách duy nhất để xem thông tin được mã hóa là thông qua một tập hợp các “viewing keys”. Người dùng cuối có toàn quyền kiểm soát các khóa này, giúp họ truy cập vào chi tiết giao dịch riêng để họ có thể chia sẻ chúng với những người dùng hoặc chuyên gia khác như cơ quan thuế.

Secret Network cho phép các Valitdators thực hiện tính toán dữ liệu dựa trên quy trình sau:

• Registration: Validator mới tham gia network cần trải qua bước này, tương tự như việc “đăng ký tài khoản”.
• Encryption / Decryption: quy trình mã hoá và giải mã các dữ liệu trong hệ thống.
• Computation: tiến hành triển khai Secret Contract.

7.4. Secret Network hoạt động như thế nào?

Secret Network là blockchain layer 1 có thuật toán đồng thuận của riêng nó và quản trị on-chain, được xây dựng trên Tendermint của Cosmos. Nó hoạt động trên mạng lưới các node phân tán thực hiện việc tính toán hợp đồng thông minh được xây dựng trên Secret Network, nhưng các node sử dụng môi trường thực thi đáng tin cậy (TEE) – giống như một hộp đen – để khiến quá trình đó tránh khỏi những con mắt tò mò.

Nó tương tự như cách bộ xử lý điện thoại thông minh sử dụng TEE để xử lý dữ liệu nhạy cảm như dấu vân tay, nhưng thay vào đó nó là một node blockchain. Mạng giới thiệu các hợp đồng thông minh của mình là “hợp đồng bí mật” vì chúng được thiết kế để bảo vệ quyền riêng tư của dữ liệu lưu giữ bên trong. Token SCRT (“Secret”) phải được các node stake để tham gia vào mạng, đồng thời được sử dụng để thanh toán phí và chuyển giá trị.

7.5. Hệ sinh thái Secret Network

Secret Bridges

Có một sự thật là điểm mạnh nhất của Secret Network là tính privacy, nhưng chừng đấy không đủ để phát triển một hệ sinh thái, thu hút dòng tiền và developer. Vậy nên chiến lược của Secret Netowork đó là xây dựng các Bridges tới các hệ sinh thái khác để thu hút dòng tiền và tận dụng nguồn lực từ bên ngoài hệ sinh thái Cosmos.

Hiện nay đã có các Bridges tới: Binance Smart Chain (BSC), Ethereum (ETH), Morento (XMR).

Cơ chế giống như đa phần các Bridges khác, giả xử chuyển BNB từ Binance Smart Chain thì sẽ lock BNB lại và nhận về xBNB. Nếu chuyển ngược lại sẽ burn xBNB và nhận về BNB.

Secret DeFi

Hiện trên mạng lưới có 2 AMM-DEX chính đó là SecretSwap và Sienna Swap. Nhìn chung thì Defi trên hệ sinh thái này chưa thực sự phát triển và TVL thì còn tương đối thấp. Cũng không có những cơ hội như Yeild farming với APR cao.

Secret NFTs

Với tính bảo mật của mình, Secret Network áp dụng bảo mật trong việc giao dịch NFT với tiêu chuẩn SNIP-721. Những NFT trên hệ thống cũng được thừa hưởng tính bảo mật của Secret Contract.

Hệ sinh thái NFTs trên Secret Network hiện vẫn đang còn sơ khai và cần thêm thời gian để phát triển. Secret Heroes là dự án GameFi đầu tiên của nền tảng này. Mặc dù phát triển sau nhưng Secret lại cung cấp giải pháp Privacy mà ít Blockchain nào trên thị trường có được.

Tiến độ phát triển của hệ sinh thái Secret Network

Hệ sinh thái đã thu hút được lượng lớn người dùng mới và hầu hết đều từ Ethereum chuyển qua. TVL (Total Value Locked) trong các Bridges hiện đang ở mức $45M, thấp hơn nhiều so với thời điểm tháng 5/2021 đạt đỉnh khoảng $130M. Tuy nhiên đây là một dấu hiệu tích cực cho thấy dòng tiền có khả năng chảy từ hệ sinh thái khác sang Secret Network.

Tiến độ phát triển của hệ sinh thái Secret Network. (Nguồn: zeusc.net)

Trong khi đó, Secret Swap là sàn AMM – DEX chính của hệ sinh thái hiện đang có Liquidity khoảng $37M, với 19k người dùng. Đây là một con số khá khiêm tốn nếu so sánh với những AMM – DEX của các hệ sinh thái như Binance, Solana, hay thậm chí là OASIS. Chúng ta cũng thấy được một xu hướng giảm của Volume giao dịchv à Liquidity trong 6 tháng vừa qua (tháng 10/2021 – tháng 3/2022)