Thanh khoản tập trung (CLMM) là gì? Một số mô hình CLMM

Thanh khoản tập trung (CLMM) là một thuật toán tiên tiến được thiết kế cho các nền tảng giao dịch AMM DEX nhằm cung cấp tính thanh khoản tập trung cho các cặp token trong phạm vi giá cụ thể.

Thanh khoản tập trung trên Uniswap v3

Trong mô hình này, nhà cung cấp thanh khoản (LPs) có thể cung cấp thanh khoản với chiến lược tập trung hơn, dự đoán các phạm vi giao dịch thực tế và chỉ cung cấp thanh khoản trong phạm vi đó.

Khối lượng giao dịch tập trung cao nhất ở 1 khoảng giá

Ví dụ, nếu cặp Stablecoin USDT/USDC chỉ hoạt động trong khoảng giá từ 0.95 đến 1.05, thì các LPs sẽ chỉ cung cấp thanh khoản trong phạm vi đó và không cung cấp cho các phạm vi ngoài khoảng đó. Nhà cung cấp thanh khoản có thể xác định các phạm vi giá nhỏ hơn mà họ mong muốn và phân bổ tài sản của mình trong các phạm vi đó.

Khi cung cấp thanh khoản, LPs sẽ nhận được fungible LP token hoặc NFT - non-fungible token đại diện cho cặp token, khối lượng và phạm vi giá mà họ đã cung cấp thanh khoản. Điều này khác với các nền tảng như Uniswap v2, nơi LPs nhận LP token có giá trị như nhau cho mọi khoảng giá mà họ cung cấp.

Phí giao dịch trong CLMM không được tự động tái đầu tư vào nhóm thay mặt LPs, nhưng LPs có thể tùy ý rút phí giao dịch của mình mà không cần chờ đến lúc rút thanh khoản. Họ cũng có thể kết hợp lượng thanh khoản riêng biệt trong một pool và thu phí giao dịch dựa trên tỷ lệ và lượng thanh khoản mà họ đã cung cấp cho từng phạm vi giá cụ thể.

Hãy xem xét ví dụ đã đề cập ở trên, khi giá di chuyển ra khỏi phạm vi giá đã được định trước (tức là dưới 0.95 hoặc trên 1.05), người dùng sẽ không thể sử dụng thanh khoản. Điều này đồng nghĩa với việc vị trí của họ sẽ chuyển sang trạng thái không hoạt động. Tuy nhiên, chỉ khi giá giao dịch của pool giảm xuống trong phạm vi người dùng đã chỉ định [0.95 ; 1.05], thanh khoản mới có thể được sử dụng.

Như vậy, một trong những lợi ích của thanh khoản tập trung là sử dụng vốn một cách hiệu quả hơn. Tuy nhiên, cần nhớ rằng thanh khoản tập trung không phù hợp với các đồng token có biến động giá cao, bởi vì nếu giá rời khỏi phạm vi cho phép, nguồn vốn/thanh khoản sẽ không thể sử dụng.

Đối với các nhà cung cấp thanh khoản (LPs)

Nhờ vào việc kiếm được phần phí và phần thưởng cao hơn, các nhà cung cấp thanh khoản có thể tối ưu hóa vốn một cách đáng kể, vượt trội hơn so với các mô hình AMM trước đó trong lĩnh vực tài chính phi tập trung (DeFi), đồng thời giảm thiểu rủi ro cho vốn ban đầu.

Một điểm đáng chú ý là số vốn tiết kiệm được có thể được đầu tư vào các tài sản khác, giữ bên ngoài hoặc gửi trong các giao thức DeFi khác.

Chúng ta có thể xem xét ví dụ cụ thể của Alice và Bob trong việc cung cấp thanh khoản cho cặp giao dịch ETH/DAI trên một nền tảng sử dụng cơ chế thanh khoản tập trung (CLMM). Cả hai đều sở hữu số vốn ban đầu là 1 triệu đô la và giá ETH hiện tại là 1500 DAI.

Alice quyết định sử dụng cơ chế AMM thông thường và triển khai vốn của mình trên toàn bộ phạm vi giá. Để làm điều này, Alice cần gửi 500,000 DAI và 333.33 ETH, tổng giá trị 1 triệu đô la.

Ngược lại, Bob lựa chọn sử dụng cơ chế CLMM và chỉ cung cấp thanh khoản trong khoảng giá từ 1000$ đến 2250$. Bob chỉ cần gửi 91,751 DAI và 61.17 ETH, tổng giá trị khoảng 183,500$. Phần còn lại của số vốn ban đầu, tức là 816,500 đô la, Bob có thể đầu tư vào các cách khác.

Mặc dù Alice đã sử dụng số vốn gấp 5,44 lần so với Bob, nhưng cả hai vẫn kiếm được mức phí tương tự nhau, miễn là giá ETH/DAI nằm trong khoảng 1,000 đến 2,250.

Khi giá ETH giảm xuống còn 0 đô la, thanh khoản của cả Alice và Bob sẽ chỉ còn toàn bộ ETH. Tuy nhiên, Alice sẽ mất toàn bộ tài sản trong khi Bob chỉ mất khoảng 20% tài sản của mình.

Lợi ích của CLMM đối với LPs

Hơn nữa, tính năng thanh khoản tập trung này đã được Hayden, người sáng lập giao thức Uniswap, ước tính trong 3 tháng từ tháng 8 đến tháng 11/2021, giá ETH/BTC dao động từ 0.0295 đến 0.0454. Nếu sử dụng mô hình CLMM, mô hình này sẽ hiệu quả hơn 9.8 lần so với mô hình AMM thông thường.

Đối với Trader

Khi tính thanh khoản cao hơn xung quanh giá thực tế của cặp tiền, điều này có ý nghĩa là giúp cho các nhà giao dịch thực hiện hoán đổi với mức chi phí trượt giá thấp hơn.

Đối với dự án

Tính thanh khoản cao là nền tảng để phát triển thêm các sản phẩm tài chính ở nhiều mảng khác sâu hơn như Derivatives (Perpetual, Options),...

Thông qua bài viết này, chúng tôi đã chia sẻ với các bạn về khái niệm CLMM là gì và cách hoạt động của Concentrated Liquidity Market Maker (CLMM) - một mô hình hỗ trợ đáng kể cho thị trường DeFi. Điều này đồng nghĩa rằng trong tương lai, có khả năng các dự án DEX sẽ tích hợp mô hình CLMM vào quá trình xây dựng và phát triển. Hy vọng rằng bài viết này sẽ mang lại giá trị và giúp các bạn trong hành trình đầu tư của mình. Chúc các bạn đạt được thành công! Hãy thường xuyên theo dõi Coin5s để thường xuyên cập nhật những thông tin hữu ích nhé!