Fork là gì? Đâu là sự khác biệt giữa Hard fork và Soft Fork?

Những ai đã và đang tham gia thị trường tiền số chắc hẳn cũng đã nghe đến Fork, với hai đợt Fork tiêu biểu và nổi tiếng nhất là Bitcoin Fork và Ethereum Fork. Vậy Fork là gì? Chúng có ý nghĩa thế nào trong thị trường tiền số. Hãy cùng Coin5s chúng mình tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Trong lĩnh vực tiền số, một đợt fork (phân nhánh) đề cập đến một tình huống mà blockchain bị phân tách ra làm hai chuỗi riêng biệt, với mỗi chuỗi sẽ sở hữu bộ quy tắc và tính năng riêng.

Fork được xem là một tính năng quan trọng của hệ sinh thái tiền số, có khả năng tác động đáng kể đến giá trị và chức năng của một blockchain cụ thể. Nói một cách đơn giản nhất, một fork xảy ra khi một blockchain muốn chia thành hai chuỗi riêng biệt, mỗi chuỗi sẽ đi theo một con đường riêng.

Fork là gì? (Nguồn: Coin5s)

Fork là gì? (Nguồn: Coin5s)

Đâu là lý do xảy ra Fork? Có vô vàn lý do đi đến quyết định Fork blockchain, nhưng ba lý do thường thấy nhất chính là do yếu tố bảo mật, hướng phát triển, và lục đục từ phía cộng đồng.

  • Để sửa lỗi hoặc sự cố bảo mật: những đợt fork thường được tiến hành để sửa lỗi hoặc sự cố bảo mật trong mã nguồn của blockchain. Điều này có thể liên quan đến việc thực hiện các thay đổi đối với giao thức hoặc phần mềm cơ bản để cải thiện tính ổn định và bảo mật của hệ thống.
  • Thêm các tính năng hoặc chức năng mới vào blockchain: nhiều đợt fork được dùng để thêm các tính năng hoặc chức năng mới vào blockchain. Ví dụ: một đợt Fork được tạo ra nhằm giới thiệu một bản hợp đồng thông minh mới, thứ có thể cải thiện tốc độ giao dịch hoặc nâng cao các tính năng bảo mật.
  • Nhằm giải quyết những bất đồng trong cộng đồng về hướng phát triển của dự án: Trong một số trường hợp, các đợt fork cũng có thể xuất phát từ những bất đồng của cộng đồng về hướng phát triển dự án. Điều này có thể liên quan đến các vấn đề như kích thước của block hoặc cần triển khai một số tính năng nhất định. Trong những trường hợp như vậy, một nhóm nhỏ trong cộng đồng có thể quyết định fork để tạo một chuỗi mới với những thay đổi mà họ mong muốn.

Bất kể lý do dẫn tới fork là gì, thì nó cũng đều mang một ý nghĩa quan trọng đối với tiền số và người dùng của nó. Ví dụ: một đợt fork thành công sẽ giới thiệu các tính năng mới và cải tiến có thể thu hút người dùng và nhà đầu tư mới, cuối cùng sẽ đẩy giá lên cao. Mặt khác, một đợt fork được thực hiện kém hoặc không nhận được sự hỗ trợ của cộng đồng có thể dẫn đến việc giảm giá trị của tiền số.

Có hai loại fork chính thường xuất hiện là soft forkhard fork.

  • Soft fork là một loại fork tương thích ngược với các phiên bản trước của phần mềm blockchain. Nói cách khác, các node đang chạy phiên bản phần mềm cũ hơn sẽ vẫn có thể xác thực các giao dịch trên chuỗi mới. Soft fork thường liên quan đến việc thực hiện các thay đổi đối với giao thức tương đối nhỏ và không yêu cầu trùng tu lại hệ thống.
  • Hard fork là một loại fork không tương thích ngược với phiên bản trước của phần mềm blockchain. Điều này có nghĩa là các node chạy phiên bản cũ của phần mềm sẽ không thể xác thực các giao dịch trên chuỗi mới. Các đợt hard fork thường liên quan đến việc thực hiện các thay đổi quan trọng đối với giao thức hoặc phần mềm cơ bản, và chúng yêu cầu tất cả các node nâng cấp lên phần mềm mới để tiếp tục tham gia vào mạng

Sự khác biệt giữa soft fork và hard fork là mức độ đồng thuận cần thiết để thực hiện chúng. Các đợt soft fork thường yêu cầu mức độ đồng thuận thấp hơn vì chúng ít gây gián đoạn mạng hơn. Mặt khác, các đợt hard fork yêu cầu mức độ đồng thuận cao hơn vì chúng dễ gây gián đoạn hơn và yêu cầu tất cả các node cần phải nâng cấp lên phần mềm mới.

Hard fork và Soft fork (Nguồn: Shardeum)

Hard fork và Soft fork (Nguồn: Shardeum)

Một đợt fork có thể có ý nghĩa quan trọng đối với tiền số và người dùng của nó. Một số ý ứng dụng đáng chú ý của fork bao gồm:

  • Tạo ra một loại tiền số mới: Khi một đợt fork xảy ra, nó có thể dẫn đến việc tạo ra một loại tiền số mới. Bất kỳ ai nắm giữ tiền số ban đầu tại thời điểm fork sẽ nhận được một lượng tiền số mới tương đương trên chuỗi mới. Điều này có thể dẫn đến một dòng tiền mới đột ngột đổ vào thị trường, điều này có thể khiến giá giảm xuống.
  • Biến động giá: Các đợt fork có thể gây ra biến động giá đáng kể cho tiền số ban đầu và tiền số mới được tạo. Giá trị của tiền số ban đầu có thể giảm do phản ứng phân tách, trong khi giá trị của tiền số mới có thể trải qua những biến động đáng kể khi các nhà đầu tư và thương nhân quyết định mua hay bán.
  • Phân mảnh cộng đồng: Fork cũng có thể dẫn đến phân mảnh cộng đồng, vì người dùng và nhà phát triển có thể không đồng ý về hướng của dự án và chuỗi nào sẽ hỗ trợ. Điều này có thể dẫn đến mất niềm tin vào dự án và có khả năng giảm người dùng và nhà đầu tư hơn.
  • Thay đổi giao thức: Một đợt fork cũng có thể dẫn đến thay đổi giao thức hoặc phần mềm cơ bản có thể ảnh hưởng đến tính bảo mật, khả năng mở rộng hoặc chức năng của blockchain. Những thay đổi này có thể cải thiện hoặc làm giảm giá trị của tiền số, tùy thuộc vào mức độ đón nhận của cộng đồng.
  • An ninh mạng: Một đợt fork cũng có thể có ý nghĩa đối với tính bảo mật của mạng blockchain. Nếu fork tạo ra một mạng nhỏ hơn, nó có thể dễ bị tấn công hơn bởi những kẻ độc hại đang tìm cách tận dụng kích thước mạng nhỏ khi còn nhỏ.

Nhìn chung, tác động của một đợt fork phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm lý do fork, mức độ hỗ trợ của cộng đồng và các cải tiến kỹ thuật do chuỗi mới cung cấp. Mặc dù một đợt fork có thể là một sự kiện đột phá, nhưng nó cũng có thể dẫn đến sự đổi mới và tăng trưởng cho hệ sinh thái tiền số.

Tương lai của quá trình Fork trong lĩnh vực tiền số rất khó dự đoán, vì nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố như sự phát triển của công nghệ mới, những thay đổi trong môi trường pháp lý, và sự xuất hiện của các trường hợp sử dụng mới cho công nghệ blockchain.

Tuy nhiên, có khả năng các đợt fork mới vẫn sẽ tiếp tục xảy ra khi ngành công nghiệp blockchain đang phát triển, với những thách thức mới phát sinh. Một xu hướng đã nổi lên trong những năm gần đây là việc sử dụng soft fork ngày càng tăng, bởi nó ít gây gián đoạn cho mạng và yêu cầu mức độ đồng thuận thấp hơn so với các đợt hark fork.

Ngoài ra, với sự gia tăng của tài chính phi tập trung (DeFi) và token không thể thay thế (NFT) đã dẫn đến việc tăng cường thử nghiệm với các công nghệ blockchain mới, điều này có thể sẽ tạo ra nhiều đợt fork hơn, đặc biệt là khi các nhà phát triển tìm cách triển khai các tính năng và chức năng mới.