Cross-chain bridge là gì? Các loại hình Cross-chain bridge

Con đường tơ lụa (The Silk Road) đã đóng vai trò quan trọng trong lịch sử giao thương của nhân loại trong một thời gian dài. Nó đã mở ra những vùng đất mới và mang lại sự phát triển cho châu Á và châu Âu trên nhiều lĩnh vực văn hóa và kinh tế.

Giao thương luôn đóng vai trò vô cùng quan trọng, và điều này cũng áp dụng vào lĩnh vực blockchain. Đặc biệt là vào thời điểm hiện tại, khi các blockchain đã phát triển đến mức độ rất đa dạng, và mỗi blockchain sở hữu những tài sản và người dùng riêng, không chỉ có Bitcoin và Ethereum như trước đây.

TVL của DeFi trên nhiều blockchain khác nhau

Với vai trò của người dùng, sự xuất hiện của cross-chain bridge sẽ mang lại những lợi ích sau:

• Dễ dàng tham gia vào việc tìm kiếm cơ hội: Bằng việc sử dụng cross-chain bridge, ta có thể chuyển tài sản từ một blockchain sang một blockchain khác một cách dễ dàng hơn. Ví dụ, nếu muốn chuyển tài sản từ BSC sang Solana, ta không cần phải thực hiện nhiều bước phức tạp, mà chỉ cần một giao dịch thông qua bridge.
• Phát triển các ứng dụng cross-chain: Cross-chain bridge cung cấp cơ hội để phát triển các ứng dụng mà người dùng có thể gửi token từ một blockchain này và tham gia farming trên blockchain khác, từ đó tối ưu lợi nhuận.
• Tiềm năng phát triển hơn nữa: Còn rất nhiều tiềm năng khác đang chờ đợi được khai thác và tận dụng thông qua cross-chain bridge.
• Cross-chain bridge đóng vai trò quan trọng trong việc tạo sự kết nối và tận dụng tối đa tiềm năng của các blockchain khác nhau, mang lại sự linh hoạt và tiện lợi cho người dùng trong việc giao dịch và phát triển ứng dụng trên không gian blockchain.

Centralized Cross-chain bridge

Centralized Cross-chain Bridge yêu cầu người dùng phải đặt niềm tin vào các bên thứ ba. Các bên này sẽ đóng vai trò như người môi giới giữa các chuỗi blockchain, họ nhận tài sản từ người dùng ở một chuỗi và tạo ra wrapped token trên chuỗi khác.

Ví dụ, khi anh em gửi BTC vào BitGo, họ sẽ tạo ra wBTC (wrapped BTC) theo chuẩn ERC20, cho phép anh em sử dụng chúng trên các ứng dụng phi tập trung của Ethereum. Tương tự, nếu anh em muốn chuyển token lên chuỗi Binance Smart Chain (BSC), có thể gửi tài sản vào Binance.

Ưu điểm của phương pháp này là đơn giản, tiện lợi và phù hợp với người dùng mới.

Tuy nhiên, cũng có nhược điểm là người dùng phải phụ thuộc vào bên thứ ba, và họ có toàn quyền sử dụng tài sản được gửi. Mặc dù khả năng xảy ra tình trạng lừa đảo tài sản của người dùng là rất thấp với các nền tảng lớn như Binance, do hậu quả về danh tiếng và quy mô người dùng lớn hơn những gì họ nhận được, tuy nhiên vẫn còn nhiều vấn đề khác liên quan đến Centralized Bridge.

Có nhiều nghi vấn liên quan đến việc Binance có phát hành nhiều wrapped token hơn số lượng tài sản thực mà người dùng gửi vào hay không, vì hiện tại rất khó để theo dõi số lượng tài sản được gửi và rút vào sàn.

Decentralized Cross-chain bridge

Decentralized Cross-chain Bridge không đòi hỏi người dùng phải tin tưởng vào bên thứ ba.

Thực tế, Decentralized Cross-chain Bridge là một hồ chứa tài sản được quản lý bởi một nhóm validators, và độ phân tán của bridge sẽ tăng khi số lượng validators càng nhiều. Người dùng gửi tài sản từ một chuỗi blockchain vào hồ chứa, validators xác minh giao dịch và hồ chứa sẽ tạo ra wrapped token trên chuỗi khác.

Ưu điểm của phương pháp này là tính minh bạch, vì mọi thứ có thể được xác minh trên chuỗi blockchain.

Tuy nhiên, có nhược điểm là không đảm bảo độ an toàn khi các mô hình bridge hiện tại vẫn còn mới mẻ. Hồ chứa của Decentralized Cross-chain Bridge trở thành mục tiêu hấp dẫn cho các cuộc tấn công, như trường hợp của Poly Network với vụ hack gây thiệt hại lên đến 611 triệu đô la là một ví dụ điển hình cho sự tổn thất khi một dự án cross-chain bị tấn công.

Ngoài ra, điểm khác biệt quan trọng nhất giữa Decentralized Bridge và Centralized Bridge nằm ở cách các validators được động viên để đảm bảo tính chính xác của bridge. Hay nói cách khác, làm thế nào để đảm bảo validators làm việc đúng và ngăn chặn các hành vi không đúng trong quá trình xác minh giao dịch.

Vì cơ hội chủ yếu nằm ở các dự án Decentralized Cross-chain Bridge, vì vậy mình sẽ lấy ví dụ về các thiết kế Decentralized Cross-chain Bridge hiện tại và cách chúng giải quyết vấn đề này. Đồng thời, mình cũng sẽ liệt kê những bridge nổi bật nhất cho mỗi thiết kế.

Nguy cơ mất tiền của người dùng

Trong trường hợp của centralized bridge, người điều hành dự án có thể lừa đảo và chiếm đoạt tiền của người dùng. Để giải quyết vấn đề này, một số dự án bridge đã áp dụng các giải pháp kiểm soát và cản trở người quản lý khi phát hiện hành vi xấu từ họ, nhằm bảo vệ lợi ích của người dùng.

Rủi ro từ các cuộc tấn công của hacker

Decentralized bridge được phát triển với mục tiêu giảm thiểu sự phụ thuộc vào đáng tin cậy và đảm bảo an toàn tốt hơn cho người dùng. Các bridge blockchain không đáng tin cậy này sử dụng oracle và smart contract để quản lý tài sản.

Tuy nhiên, smart contract vẫn có khả năng bị khai thác. Trong những vụ hack lớn nhất trong lĩnh vực tiền số năm 2022, có đến 4 vụ hack liên quan đến các cross-chain bridge như Ronin Network, Wormhole, Nomad, Harmony, gây thiệt hại tổng cộng lên đến hơn 1,2 tỷ USD. Điều này cho thấy rủi ro mà các dự án bridge đang đối mặt.

10 vụ hack tiền số lớn nhất 2022