Node là gì? Hướng dẫn cách chạy Node cơ bản cho người mới

Blockchain là một công nghệ ngày càng phổ biến trong việc xây dựng các ứng dụng phi tập trung và đảm bảo tính toàn vẹn dữ liệu. Và Node trong blockchain đóng vai trò rất quan trọng để giúp cho hệ thống hoạt động một cách hiệu quả và bảo đảm tính đồng bộ giữa các thành viên trong mạng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về Node là gì và vai trò của nó trong việc xây dựng các ứng dụng dựa trên blockchain. Ngoài ra, chúng ta cũng sẽ tìm hiểu về các loại Node khác nhau và cách chúng hoạt động để giúp cho bạn hiểu rõ hơn về một trong những thành phần quan trọng nhất trong hệ thống blockchain. Hãy cùng tìm hiểu nhé!

Node là một thuật ngữ quan trọng trong công nghệ blockchain. Đây là các điểm kết nối giữa các máy tính trên mạng blockchain. Nó có nhiệm vụ lưu trữ, truyền tải và bảo quản dữ liệu. Đơn giản thì, một blockchain sẽ tồn tại trên các node.

Về cơ bản, blockchain hoạt động theo nguyên tắc mạng P2P (Peer to Peer) - tức là không có máy chủ trung tâm, mà sự đồng thuận giữa các node chính là yếu tố quan trọng để xây dựng cơ sở hạ tầng của mạng này. Các node có thể là bất kỳ thiết bị nào, chẳng hạn như PC, Laptop hay các máy chủ lớn hơn.

Trên một blockchain, các node liên tục trao đổi thông tin với nhau. Đảm bảo tất cả các node đều cập nhật được dữ liệu mới nhất. Vì vậy, Node là một yếu tố không thể thiếu để đảm bảo sự toàn vẹn và tin cậy của blockchain.

Khái niệm Node là gì?

Khái niệm Node là gì?

Khi một thợ đào hoặc người xác thực muốn thêm một block giao dịch mới vào blockchain, họ sẽ gửi block này tới tất cả hoặc một phần các node trên mạng (tuỳ thuật toán đồng thuận của blockchain đang sử dụng).

Các node sẽ xác thực tính hợp pháp của block này, bao gồm kiểm tra tính hợp lệ của chữ ký và giao dịch. Nếu block này hợp lệ, các node sẽ chấp nhận và lưu trữ block đó. Các node sẽ lưu trữ lịch sử giao dịch blockchain, bao gồm cả block giao dịch mới này.

Sau đó, các node sẽ phát và chuyển tiếp thông tin về lịch sử giao dịch này tới những node khác để đồng bộ hóa và cập nhật về lịch sử giao dịch của blockchain. Tóm lại, các node thực hiện các hoạt động sau:

  • Kiểm tra tính hợp pháp của block giao dịch và chấp nhận hoặc từ chối block này.
  • Lưu trữ block giao dịch mới vào lịch sử giao dịch blockchain.
  • Phát và chuyển tiếp thông tin về lịch sử giao dịch này đến các node khác để đồng bộ hóa và cập nhật về lịch sử giao dịch của blockchain.

Trong lĩnh vực tiền số, có 2 loại node chính được sử dụng là Full Node và Lightweight Node. 

Full Node

Full Node có vai trò như một máy chủ trong một mạng phi tập trung, giữ cho các node khác đồng thuận với nhau và xác minh các giao dịch.

Nó còn lưu trữ một bản sao của blockchain, giúp tăng tính bảo mật và cho phép các chức năng nâng cao như quyền biểu quyết cho các đề xuất trong mạng. Đặc điểm của một Full Node bao gồm lưu trữ đầy đủ dữ liệu blockchain, tham gia xác nhận block và xác minh tất cả các block và trạng thái, cũng như cung cấp dữ liệu theo yêu cầu cho các node nhẹ.

Lightweight Node 

Lightweight Node hay còn gọi là nút xác minh thanh toán đơn giản (SPV - Simple Payment Verification) được sử dụng phổ biến trong các hoạt động tiền số hàng ngày. Chúng giao tiếp với blockchain bằng cách sử dụng các nút đầy đủ để cung cấp cho chúng thông tin cần thiết. Vì chúng không lưu trữ bản sao của toàn bộ blockchain, nên chúng chỉ truy vấn trạng thái hiện tại để xử lý các giao dịch.

Tuy nhiên, việc chạy Lightweight Node yêu cầu ít tài nguyên hơn nhưng lại hy sinh tính bảo mật vì lợi ích thuận tiện.

Các loại Node trong Blockchain

Các loại Node trong Blockchain

Trên lý thuyết, bất kỳ ai đều có thể chạy một node của blockchain. Tuy nhiên, đối với mỗi loại blockchain, thuật toán đồng thuận của nó sẽ có những yêu cầu riêng biệt.

Ví dụ: Các blockchain như BSC, Okexchain và HECO sử dụng thuật toán đồng thuận Proof of Authority (PoA), dựa trên danh tiếng của người dùng trong cộng đồng. Tức là bất cứ ai cũng có thể chạy node, nhưng để xác thực các giao dịch trên chain PoA, bạn cần có danh tiếng trong cộng đồng. Điều này không phù hợp cho đa số người dùng phổ thông.

Còn với các blockchain sử dụng thuật toán đồng thuận Delegated Proof of Stake (DPoS), chỉ những người nắm giữ số lượng token lớn nhất mới có quyền chạy các node cho blockchain đó. Điều này cũng không phù hợp cho đa số người dùng phổ thông.

Tuy nhiên, các blockchain phân quyền hơn, có ngưỡng tham gia thấp hơn như Ethereum, khuyến khích người dùng tự chạy node riêng để sử dụng Ethereum một cách tin cậy và riêng tư, trong khi vẫn hỗ trợ cho hệ sinh thái.

Việc tự chạy một Ethereum Full Node đem lại nhiều lợi ích như:

  • Node của bạn xác minh tất cả các giao dịch theo quy tắc đồng thuận, không cần phải tin tưởng vào node khác trên mạng.
  • Không rò rỉ thông tin riêng tư của bạn cho các node ngẫu nhiên.
  • Dapp của bạn có thể an toàn và riêng tư hơn nếu sử dụng node riêng.
  • Bạn có thể lập trình các RPC endpoints tùy chỉnh của riêng mình.

Với Ethereum Network, việc có một tập hợp các node đa dạng rất quan trọng đối với sự bảo mật và khả năng phục hồi hoạt động của Ethereum. Các node đầy đủ cung cấp quyền truy cập vào dữ liệu blockchain cho các node nhẹ phụ thuộc vào nó.

Ngoài cách sở hữu token/coin để trở thành Node, bạn còn có thể chạy Node thông qua một dạng khác. Tuy nhiên, phương pháp này thường khó khăn hơn vì đa số người chơi trong thị trường tiền số không quen với việc thực hiện Node.

Thường thì để chạy Node, người dùng sẽ sử dụng mã code dành cho testnet, vì lúc này dự án vẫn chưa ra mắt token. Tuy nhiên, do chưa có token, việc nhận Retroactive là rất cao.

Hiện nay có rất nhiều trang cung cấp dịch vụ thuê VPS. Một trong số đó là Contabo. Thường thì, người dùng chỉ cần mua option rẻ nhất là được. Dưới đây là các bước mà mình thường thực hiện:

Bước 1: Thuê VPS

VPS (Virtual Private Server) được hiểu là máy tính ảo để người dùng chạy code. Việc mua VPS tương tự như mua một chiếc máy tính mới, tuy nhiên, bạn không sở hữu vật lý.

Vậy tại sao bạn lại cần phải mua VPS mới có thể chạy Node? Điều này bởi vì, hầu hết các dự án testnet không đảm bảo được bảo mật tốt, nên nếu bạn sử dụng máy tính chính, có thể dễ dàng ảnh hưởng đến dữ liệu của bạn.

Đầu tiên, bạn truy cập trang web contabo.com/en và chọn VPS rẻ nhất. Tiếp theo, bạn có thể chọn cụ thể loại VPS phù hợp với nhu cầu của mình.

Sau đó, bạn có thể chọn thời gian và địa điểm sử dụng dịch vụ. Ví dụ, nếu bạn muốn sử dụng ở khu vực châu Á, bạn có thể chọn mục "ASIA".

Lưu ý: Bạn có thể KHÔNG NHẤT THIẾT phải chọn Châu Á, có thể chọn European Union cho tiết kiệm cũng được.

Kéo xuống dưới và điền Password. Những thông tin còn lại thì giữ nguyên như bộ nhớ 200GB SSD, hệ điều hành Ubuntu... và chọn Next.

Cuối cùng là điền thông tin cá nhân và thẻ thanh toán để hoàn tất bước thuê VPS.

Thuê VPS

Thuê VPS

Bước 2: Xác nhận thông tin đăng nhập

Sau khi bạn hoàn tất đăng ký, hệ thống sẽ tự động gửi email xác nhận đăng ký đến địa chỉ email của bạn. Hãy kiên nhẫn đợi một chút, bạn sẽ nhận được một email khác chứa thông tin tài khoản và mật khẩu đăng nhập như sau:

Sau đó, truy cập vào trang web my.contabo.com/account/login để đăng nhập. Tiếp theo, làm theo các bước sau để thay đổi mật khẩu:

  • Bấm vào "Your services"
  • Chọn "Manage" → "Control".
  • Bấm "Password Reset".
  • Nhập mật khẩu mới và bấm "Hoàn tất". Điều này cần thiết vì mật khẩu ban đầu được cung cấp bởi Contabo có thể không được chấp nhận để đăng nhập.

Bước 3: Nhập thông tin đăng nhập

Thông tin đăng nhập bao gồm địa chỉ IP và mật khẩu đã thay đổi trên. Cách đăng nhập sẽ khác nhau tùy theo hệ điều hành của bạn:

  • Windows: Bấm "Start" + "R"; sau đó tìm kiếm "CMD" và bấm "Enter".
  • MacOS: Bấm "Command" + "Space"; sau đó tìm kiếm "Terminal" và bấm "Enter".

Sau đó, bạn sẽ nhập lệnh sau để đăng nhập vào VPS: ssh root@<địa chỉ IP>

Ví dụ: ssh root@129.87.192.100

Đối với các VPS lần đầu đăng nhập, hệ thống sẽ yêu cầu xác nhận. Bạn cần bấm "yes" (viết thường) và "Enter". Sau đó, hãy nhập mật khẩu đã thay đổi ở bước trước vào ô mật khẩu. Lưu ý, các ký tự mật khẩu sẽ không hiển thị trên Terminal, vì vậy bạn cứ nhập bình thường và bấm "Enter" khi hoàn tất.

Bước 4:  Nhập hàm tmux

Để giải quyết vấn đề khi chạy Node trên VPS bị ngừng khi tắt Terminal, ta cần sử dụng tmux. Tmux là một hàm giúp chạy Node vĩnh viễn cho đến khi ta dừng nó bằng tay. Để cài đặt tmux, ta sử dụng lệnh sau: "apt install tmux" và bấm Enter.

Để truy cập vào tmux, ta sử dụng lệnh "tmux" và bấm Enter.

Bước 5: Chạy Node

Sau khi đã cài đặt và truy cập được vào tmux, ta có thể chạy Node bằng các lệnh khác nhau tùy thuộc vào dự án sử dụng ngôn ngữ lập trình và thiết kế.

Bước 6: Reinstall node (không bắt buộc)

Nếu bạn muốn xóa toàn bộ dữ liệu trong node, bạn có thể sử dụng hành động reinstall node. Cách thực hiện như sau:

  • Đăng nhập vào VPS và bấm vào mục "Your services".
  • Chọn "Manage" và chọn "Reinstall".
  • Nhập mật khẩu và bấm "Start Installation".
  • Thanh trạng thái sẽ chuyển từ Pending → Running → Finish. Nếu sau 10 phút vẫn không thấy Finish, bạn có thể bấm Refresh để làm mới trạng thái. Sau khi reinstall, node sẽ trở thành một node mới hoàn toàn.