Chainlink Economics 2.0 là gì? Mô hình Chainlink Economics 2.0
1. Chainlink là gì?
1. Chainlink là gì?
Vào năm 2017, Chainlink đã ra mắt sản phẩm Oracle để cung cấp dữ liệu ngoài chuỗi cho các smart contract hoạt động On-chain. Theo thời gian, Chainlink đã mở rộng hoạt động của mình và trở thành một cơ sở hạ tầng quan trọng trong lĩnh vực DeFi và Web3.
Các cột mốc của Chainlink vào Q3/2022
Hiện tại, Chainlink đã phát triển 6 sản phẩm chính:
- Market & Data Feeds: Đây là một nguồn dữ liệu an toàn cho các hợp đồng thông minh trong DeFi. Dữ liệu được tổng hợp từ các nguồn lớn như Binance, CoinMarketCap, CoinGecko,... và chuyển đến các dự án như Aave, Compound,...
- Functions: Đây là một nền tảng phát triển Web3 không có máy chủ, cho phép truy xuất dữ liệu từ bất kỳ API nào và thực hiện tính toán tùy chỉnh trên mạng lưới của Chainlink.
- Automations: Sản phẩm này cho phép tự động hóa các chức năng của hợp đồng thông minh Web3. Hiện tại, Automations đang được sử dụng bởi các dự án như StakeDAO, Pancakeswap,...
- VRF: Sản phẩm này cho phép nhà phát triển tạo ra các số ngẫu nhiên có thể được xác minh trên blockchain, đảm bảo tính toàn vẹn và không thiên vị. VRF được sử dụng trong nhiều ứng dụng yêu cầu tính ngẫu nhiên như trò chơi, xổ số và cá cược.
- Proof of Reserve: Sản phẩm này cho phép giám sát dự trữ tài sản một cách minh bạch và kịp thời. Nó giúp người dùng xác nhận rằng một tài sản cụ thể như stablecoin được đầy đủ bảo lưu bởi dự trữ của tài sản cơ bản như USD.
- Cross-chain Communication: Sản phẩm này cung cấp tiêu chuẩn mở cho nhà phát triển xây dựng các dịch vụ và ứng dụng phi tập trung có thể gửi tin nhắn, chuyển đổi token và thực hiện hành động trên nhiều mạng lưới khác nhau. Điều này tăng cường tính tương tác và khả năng mở rộng của các ứng dụng blockchain.
2. Chainlink Economics 2.0 là gì?
2. Chainlink Economics 2.0 là gì?
Kể từ khi ra mắt, Chainlink đã thực hiện thành công nhiệm vụ của mình bằng cách đảm bảo giá trị dữ liệu cho nhiều dự án DeFi lớn như Aave, Compound và các blockchain như BNB Chain, Solana, Polygon, và nhiều dự án khác.
Tuy nhiên, Chainlink cũng gặp một số hạn chế như sau:
- Chainlink được coi là một Oracle tập trung, điều này không phù hợp với tầm nhìn phi tập trung của DeFi.
- Token LINK đại diện cho Chainlink không có nhiều ứng dụng cho người nắm giữ.
- Dữ liệu của Chainlink vẫn bị hạn chế chỉ liên quan đến các loại tiền số.
- Phí Oracle cho dữ liệu của Chainlink cao hơn so với các đối tác khác.
- Mô hình kinh tế của Chainlink vẫn chưa thể tự điều hành và phát triển một cách tự nhiên.
- Tính bảo mật của mạng lưới Oracle cần được cải thiện.
Vì vậy, để giải quyết những vấn đề trên, Chainlink Economics 2.0 đã được ra đời. Song song với chiến lược này, kế hoạch Chainlink Staking cũng được đưa ra.
3. Mô hình Chainlink Economics 2.0
3. Mô hình Chainlink Economics 2.0
Chainlink Staking
Chainlink Staking là một hành động mới nhất của Chainlink, cho phép những người nắm giữ LINK có thể đặt cược (staking) LINK của mình với mức lợi suất hàng năm (APR) khoảng 4.75%. Tuy nhiên, việc thưởng cho người nắm giữ không phải là mục tiêu duy nhất, và việc đặt cược LINK cũng không dành cho tất cả mọi người, mà chỉ được giới hạn ở mức 22.5 triệu LINK.
Giải pháp bảo mật của mạng lưới Chainlink
Với chiến lược đặt cược LINK này, Chainlink có thể giải quyết một số vấn đề sau:
- Giảm sự tập trung trong mạng lưới dữ liệu, vì bây giờ những người đặt cược LINK có thể cung cấp dữ liệu chứ không chỉ Chainlink một mình.
- Tăng tính ứng dụng và giá trị cho người nắm giữ LINK (tuy nhiên, với người nắm giữ thông thường, mức lợi suất hàng năm này khá thấp).
- Mở rộng đa dạng dữ liệu, vì người đặt cược LINK có thể cung cấp nhiều dữ liệu từ thế giới thực.
- Nâng cao mức độ bảo mật của mạng lưới, vì có nhiều người cung cấp dữ liệu thêm (cơ chế này tương tự như các nhà xác minh trên blockchain, mức độ tập trung và bảo mật càng cao khi có nhiều người tham gia).
- Tạo nền tảng cho mô hình kinh tế tự vận hành (được giải thích chi tiết hơn trong phần Chainlink BUILD và Chainlink SCALE).
Chainlink BUILD
Chainlink được đánh giá là giải pháp Oracle hàng đầu trong thị trường DeFi hiện nay. Tuy nhiên, mức phí mà Chainlink yêu cầu cho dịch vụ Oracle của mình đang cao hơn so với các đối thủ. Điều này khiến cho các dự án DeFi mới, đặc biệt là những dự án thiếu vốn tài chính mạnh, không thể sử dụng dữ liệu chất lượng từ Chainlink.
Việc không có dữ liệu từ Chainlink cũng làm giảm vị thế của các dự án này trên thị trường, vì người dùng có vốn lớn chỉ tin tưởng vào các dự án sử dụng dữ liệu từ Chainlink để tránh những vấn đề tấn công Oracle phổ biến.
Mô hình hoạt động Chainlink BUILD
Để giải quyết vấn đề này, Chainlink đã ra mắt chương trình Chainlink BUILD với mô hình hoạt động như sau:
- Chainlink sẽ thu thập dữ liệu từ những người đặt cược LINK để đa dạng hóa nguồn dữ liệu. Điều này giúp tăng tính ứng dụng của LINK và cung cấp cho Chainlink nhiều dữ liệu độc quyền hơn.
- Trong quá trình sử dụng dữ liệu từ Chainlink, các dự án sẽ phải cung cấp một phần cung cấp token để trả lại cho Chainlink, sau đó Chainlink sẽ chia sẻ phần thưởng cho những người đặt cược LINK.
- Với Chainlink BUILD (trước đây được gọi là Chainlink Partner Growth Program), các dự án sẽ có thể tăng cường tính bảo mật nhờ vào dữ liệu uy tín và an toàn hơn từ Chainlink. Họ cũng có thể truy cập vào nguồn dữ liệu nhanh hơn khi tham gia và nhận được hỗ trợ từ Chainlink.
Hiện tại, chương trình đã có 3 đối tác, bao gồm:
- Space and Time: Một kho dữ liệu Web3 với tốc độ cao hoạt động trên nhiều mạng lưới (Multichain). Gần đây, Space and Time đã thu hút được 20 triệu đô la từ M12 Microsoft và Framework.
- Truflation: Một trung tâm cung cấp dữ liệu về lạm phát cho Chainlink.
- bitsCrunch: Một nền tảng phân tích dữ liệu để lọc ra các giao dịch rửa tiền (thao túng thị trường) và các tác phẩm NFT giả mạo trong thị trường NFT. bitsCrunch cung cấp giá trị NFT chính xác hơn và tạo ra một thị trường mua bán minh bạch.
Chainlink SCALE
Hiện tại, mức phí sử dụng dịch vụ Oracle của Chainlink vẫn cao hơn so với các nhà cung cấp Oracle khác, và điều này có nhiều nguyên nhân. Ví dụ, Chainlink phải tiêu tốn nhiều công sức hơn để xác thực dữ liệu và đa dạng hóa nguồn dữ liệu.
Tuy nhiên, Chainlink có tầm nhìn rằng phí Oracle phải là mức phí thấp, thấp hơn so với các Oracle khác và thấp đến mức người dùng sẽ trả phí mà không nhận ra hoặc không quan tâm đến nó.
Mô hình hoạt động Chainlink SCALE
Chainlink SCALE hoạt động như sau:
- Đối với Chainlink
Chainlink sẽ tiếp tục sử dụng nguồn dữ liệu đa dạng từ các người đặt cược LINK để xây dựng mạng lưới dữ liệu chất lượng nhất cho hệ sinh thái blockchain của họ. Tuy nhiên, họ sẽ không thu phí từ các dự án như chương trình Chainlink BUILD, mà sẽ tìm kiếm sự hợp tác với các tổ chức blockchain nhiều hơn.
- Đối với các tổ chức blockchain
Chainlink yêu cầu các tổ chức blockchain cung cấp một đường ống riêng trên blockchain để dễ dàng chuyển dữ liệu của Chainlink. Điều này tương tự như phí vận chuyển khi chúng ta đặt đồ ăn. Nếu nhiều người cùng đặt và gom chung thành một đơn hàng, thì phí vận chuyển sẽ được chia ra cho từng món, từ đó giá rẻ hơn.
Nếu dữ liệu giá của ETH được sử dụng thường xuyên, Chainlink sẽ chuyển dữ liệu đó trong một lần duy nhất và tất cả các dự án có thể sử dụng với mức phí Oracle thấp hơn. Ngoài ra, Chainlink còn hợp tác với một số blockchain như Avalanche, Metis, Moonbeam, Moonriver để các blockchain này đóng góp cho mức phí này.
Đối với Dapp trong hệ sinh thái
Đổi lại, các dự án trong hệ sinh thái sẽ phát triển mạnh mẽ khi Oracle có chất lượng với mức phí cao giờ đây được hỗ trợ với mức phí thấp hơn nhiều. Điều này mang lại lợi ích cho cả Dapp và hệ sinh thái nói chung.
Tầm nhìn Chainlink Economics 2.0
4. Kết luận
4. Kết luận
Chainlink Economics 2.0 là một mô hình kinh tế mới của Chainlink, bao gồm 3 chiến lược quan trọng là BUILD, SCALE và Staking. Mục tiêu của Chainlink Economics 2.0 là tạo ra một chu kỳ đạo đức, tăng cường an ninh và giá trị của mạng lưới Chainlink, thúc đẩy sự tiếp nhận của các dịch vụ phi tập trung và sự phát triển của hệ sinh thái Web3. Chainlink Economics 2.0 hứa hẹn sẽ mang lại nhiều lợi ích cho các chủ sở hữu LINK, các nhà phát triển Dapp và người dùng cuối. Hy vọng bài viết này đã giúp các bạn hiểu rõ về Chainlink Economics 2.0 là gì. Hãy thường xuyên theo dõi Coin5s để thường xuyên cập nhật những thông tin hữu ích nhé!