Lending là gì? Các hình thức Lending trong Crypto

Trong bài viết này, mình muốn chia sẻ với các bạn về Lending - một thuật ngữ mà chúng ta thường nghe thấy khi đề cập tới đầu tư Coin gần đây. Lending đang trở thành một hình thức đầu tư phổ biến và ngày càng đa dạng, từ việc sử dụng các nền tảng riêng biệt như NEXO, Cred, Constant, BlockFi đến lending ngay trên các sàn giao dịch như Binance Lending, Gate Lending, Poloniex và nhiều nền tảng khác. Vậy Lending là gì? Hãy cùng Coin5s tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!

Lending là hình thức cho vay tiền hoặc tài sản mà người dùng có, cho phép những người khác (Borrowers) vay với lãi suất cụ thể. Sau một khoảng thời gian, người cho vay (Lenders) sẽ nhận lại số tiền vốn ban đầu và lãi suất đã thoả thuận. Người vay có thể là các người dùng khác hoặc các sàn giao dịch.

Ví dụ: Nếu bạn cho vay 100 đồng BUSD trên Binance Lending với lãi suất 10% một năm trong vòng 14 ngày, sau đó bạn sẽ nhận lại tổng số tiền gốc và lãi như sau:

⇒ Lãi = 100 x 10% x 14/365 = 0.5283 BUSD.

⇒ Tổng thu về = 100 + 0.5283 = 100.5283 BUSD.

Ưu điểm 

  • Người dùng có thể gia tăng số coin bằng cách lựa chọn cho vay lending số lượng coin nhàn rỗi của họ.
  • Thường thì các nền tảng sẽ có nhiều sự lựa chọn về khoảng thời gian lending để đa dạng hoá sự lựa chọn cho lender.

Nhược điểm 

Nhược điểm lớn nhất của lending là giá của đồng coin đó sẽ bị giảm trong thời gian cho vay và phần lãi suất không thể bù vào khoản thiếu hụt do giá coin giảm.

Ví dụ: trên Binance Lending, mở cho vay đồng ETC với lãi suất 7% một năm trong vòng 14 ngày, nếu giá ETC giảm từ $6.6 USD xuống còn $4.6 USD vào ngày trả gốc và lãi, tổng thu về sẽ giảm đến 30.3%.

Hiện nay, trong lĩnh vực Crypto, Lending được phân loại thành ba hình thức khác nhau để đáp ứng nhu cầu của người dùng:

  • P2P Lending (Cho vay ngang hàng)
  • Over-Collateralized Lending (Cho vay quá chuẩn)
  • Under-Collateralized Lending (Cho vay dưới chuẩn)

Trong hai hình thức cho vay Over-Collateralized Lending và Under-Collateralized Lending, người cho vay sẽ chuyển các đồng coin mình có vào một kho thanh khoản chung (Lending Pool) để nhận lãi suất. Ngược lại, người vay sẽ chuyển tài sản thế chấp của mình vào Lending Pool và vay đồng coin mà họ cần. Sau đó sẽ trả lãi suất dựa vào công thức có sẵn và phụ thuộc vào cung cầu của từng loại tài sản có trong Lending Pool.

Over-Collateralized Lending là gì?

Hình thức Over-Collateralized Lending (cho vay quá chuẩn) là một phương pháp cho vay mà tài sản thế chấp được yêu cầu nhiều hơn số tiền được vay. Có nghĩa là người cho vay sẽ yêu cầu người vay cung cấp tài sản thế chấp có giá trị cao hơn số tiền vay.

Ưu điểm của Over-Collateralized Lending là người dùng có thể tận dụng được tối đa nguồn vốn của mình. Ví dụ, trên sàn FTX, người dùng có thể gửi tiền mặt và mượn tiền từ sàn để đầu tư vào Futures. Điều này có nghĩa là ngoài lợi nhuận từ tài sản gốc tăng giá, người dùng còn có thể nhận được lợi nhuận từ Futures (nếu đầu tư thành công).

Tuy nhiên, cũng có rủi ro khi sử dụng hình thức này. Nếu giá của Futures giảm đột ngột, khoản lỗ có thể làm cho người dùng bị thanh lý tài sản.

Các nền tảng Lending phổ biến hiện nay như MakerDAO và Venus cũng hỗ trợ Over-Collateralized Lending. Tuy nhiên, mỗi nền tảng có các thông số về tài sản thế chấp, thanh lý và hỗ trợ tài sản khác nhau.

P2P Lending là gì?

Cho vay ngang hàng (P2P Lending) là hình thức cho vay trực tiếp giữa người vay và người cho vay mà không cần trung gian. Thông qua việc sử dụng Smart Contract, người vay và người cho vay có thể ký hợp đồng cho vay và đi vay mà không cần phải trải qua các bên trung gian. Các Smart Contract được sử dụng để thực hiện và cho phép các giao dịch được thực hiện một cách tự động.

Một trong những ưu điểm lớn nhất của P2P Lending là giảm thiểu chi phí và lãi suất cho vay so với các hình thức khác bởi vì loại bỏ các bên trung gian. Điều này đảm bảo tính bảo mật và tin cậy của thông tin giao dịch và khách hàng.

Có nhiều dự án tiêu biểu trong lĩnh vực P2P Lending như Compound, Aave, Rabit Finance và Unit Protocol.

Under-Collateralized Lending là gì?

Hình thức Under-Collateralized Lending (cho vay dưới chuẩn) là một trong những phương thức cho vay tiền với tài sản thế chấp thấp hơn tài sản vay. Thay vì dùng tài sản thế chấp để đảm bảo việc trả nợ, người vay sẽ dùng uy tín của mình để vay vốn.

Tuy nhiên, phương thức này vẫn chưa rõ ràng và áp dụng rộng rãi đối với người dùng phổ thông, chỉ được sử dụng trong các dự án thuộc Whitelist của các nền tảng cho vay.

Một số dự án tiêu biểu sử dụng Under-Collateralized Lending gồm Cream và nhiều dự án khác.

Lending Coin là một hình thức mà người dùng có thể cho phép người khác vay đồng coin của mình với mức lãi suất nhất định. Các đồng lending coin phổ biến bao gồm Onecoin, Hextracoin, Bitconnect, Regalcoin, RGX, và nhiều hơn nữa. Hiện tại, người dùng có thể sử dụng Lending Coin trên các sàn giao dịch như Binance, Bitfinex, Poloniex, Gate.io và các nền tảng Lending riêng biệt, bao gồm cả CeFi và DeFi.

Lending trong Crypto

Lending trong Crypto

  • Lending trong CeFi là các nền tảng cho vay trong nền tài chính tập trung, luôn có bên trung gian thứ 3 để kiểm soát giữa 2 bên cho vay và vay. Nó luôn đi cùng với Custodial hay uỷ thác. Một số nền tảng tiêu biểu bao gồm Nexo, Celsius, BlockFi, Salt và nhiều hơn nữa.
  • Lending trong DeFi là một nền tảng cho vay trong nền tài chính phi tập trung. Nó loại bỏ yếu tố trung gian và không có uỷ thác (non-custodial). Một số nền tảng tiêu biểu bao gồm Compound, InstaDApp, Dharma, Maker, Aave, Fulcrum, Constant, Bzx, Nuo và nhiều hơn nữa.

Lending Interest Rate - Tỷ lệ lãi suất

Tỷ lệ lãi suất cho vay, hay còn gọi là Lending Interest Rate, là con số thể hiện mức lãi suất mà người cho vay (lender) nhận được khi cho ai đó vay một đồng coin hoặc token. Bất kì ai cho vay cũng đều mong muốn con số này càng cao càng tốt. Bởi nó đồng nghĩa với việc họ sẽ nhận được nhiều lợi nhuận hơn từ việc cho vay.

Tỷ lệ lãi suất

Tỷ lệ lãi suất

Lending Time - Thời gian cho vay

Thời gian cho vay là thời gian mà anh em sẽ khoá đồng coin/token và cho người khác vay. Được tính từ thời điểm bắt đầu cho vay đến thời điểm kết thúc cho vay, khi anh em nhận được cả vốn lẫn lãi của khoản vay.

Thường thì, các nền tảng sẽ cung cấp nhiều lựa chọn khung thời gian cho lender, ví dụ như 7, 14, 28, 30 hoặc 90 ngày. Trong thời gian này, anh em sẽ không thể rút bất kỳ số vốn đã cho vay cho đến thời điểm đáo hạn.

Lending Assets - Tài sản cho vay

Để thực hiện Lending Coin, người dùng sẽ muốn tìm kiếm các nền tảng có nhiều loại coin được hỗ trợ. Điều này sẽ cho phép họ có nhiều lựa chọn hơn khi muốn cho vay tài sản của mình.

Lending Total Value Locked - Tổng giá trị bị khóa 

Tổng lượng tài sản bị khóa (lock) trong nền tảng được coi là một chỉ số quan trọng để đánh giá mức độ quan tâm và sự tham gia của người dùng đối với nền tảng đó. Con số này cũng có tác động trực tiếp đến giá trị của đồng coin.

Cách hoạt động của Lending trên các sàn giao dịch

Lending coin (vay coin) là một cách để các trader sử dụng đòn bẩy trong Margin Trading, và để làm được điều này, họ cần phải vay một phần coin từ sàn giao dịch. Nhưng vậy, lượng coin này từ đâu ra? Có hai cách để sàn cung cấp coin cho trader vay.

Cách đầu tiên là sử dụng coin từ quỹ dự trữ của sàn, nhưng đây là cách không hiệu quả khi lượng ký quỹ lớn, dẫn đến sàn phải có quỹ dự trữ cực lớn để đáp ứng nhu cầu vay của trader.

Cách thứ hai là vay coin từ người dùng với lãi suất nhất định (ví dụ A%), sau đó sử dụng coin này cho vay trong Margin Trading với Margin Fee (ví dụ B%). Thường thì A% sẽ nhỏ hơn B%, cho phép sàn giao dịch auto kiếm lợi nhuận từ lãi suất cho vay.

Cách thứ hai được áp dụng phổ biến trong Margin Trading và thường được kết hợp với dịch vụ Lending. Bảng so sánh dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về hai tỉ lệ này.

Phí cho vay và vay trên sàn Binance và Gate

Phí cho vay và vay trên sàn Binance và Gate

Cách hoạt động của các nền tảng Lending

Khi sử dụng Lending trên các sàn, đồng coin được sử dụng trong quá trình này sẽ được sử dụng để hỗ trợ cho các giao dịch Margin Trading.

Tuy nhiên, đối với các nền tảng Lending, số lượng coin tham gia sẽ được sử dụng để cho các người vay (borrowers) có thể vay tiền lại. Tại đây, các nền tảng sẽ làm trung gian và lấy lợi nhuận từ chênh lệch giữa lãi suất vay và lãi suất cho vay.

Ví dụ, NEXO là một nền tảng cho vay tiền kỹ thuật số mà có cả dịch vụ cho vay và vay tiền cho người dùng. Với tư cách là bên thứ ba, NEXO sẽ nắm giữ lượng tiền cho vay và lãi suất, và thuộc vào nhóm tài chính tập trung (CeFi).

Theo cơ chế cho vay (Lending), các đồng coin tham gia sẽ bị khóa trong một khoảng thời gian nhất định, gây ảnh hưởng tích cực đến các đồng coin đó.

Khi lock coin vào Total Valued Lock (TVL), cung lưu thông của đồng coin sẽ giảm trong một khoảng thời gian cho vay. Nhu cầu mua coin để tham gia lending cũng tăng. Theo lý thuyết, những yếu tố này sẽ tác động tích cực đến giá coin, nhưng còn yếu tố khác tác động đến giá của coin, là lượng coin tham gia lock quá nhỏ so với tổng cung, khiến tác động từ nhu cầu mua vào và giảm cung không ảnh hưởng nhiều.

Ví dụ: Trong trường hợp của Binance Coin (BNB), khi Binance thông báo về nền tảng lending của họ, giá BNB giảm từ $26.26 USD xuống $25.37, giảm 3.4%. Tổng lượng coin bị khóa trong lending chỉ là 200,000 BNB, chiếm 0.129% tổng lưu thông của BNB.

Ngoài ra, Lending cũng chính là một game của sàn giao dịch có Margin. Đây là thuyết âm mưu mà mình và team đã nhìn ra, anh em có thể tham khảo:

Trong lending, sàn sẽ nắm giữ một lượng coin lớn từ các lenders gửi vào. Sàn có thể xả coin bằng cách dùng lượng coin đó để bán xuống, khiến giá giảm mạnh, sau đó lại dùng tiền để mua vào với giá thấp hơn. Từ đó, sàn có thể tăng được lượng coin họ nắm giữ.

Ví dụ: Ngày 28/8/2019, Binance bắt đầu cho lending đồng BNB, khi giá BNB là $25.37 USD, thấp nhất so với lúc đó là $14.2 USD vào ngày 26/9/2018. Trong khoảng thời gian 28 ngày đó, có 7 lần Binance Lending với đồng BNB, và tổng cộng có 2,643,040 BNB được khóa trong Lending, chiếm 1.7% tổng cung. Mặc dù con số này nhỏ nhưng đối với một sàn giao dịch và việc nắm giữ nhiều coin BNB, việc đẩy giá coin của họ đi xuống là không khó.


Biến động giá trong 27 kể từ khi Binance thực hiện Lending

Biến động giá trong 27 kể từ khi Binance thực hiện Lending

Lending, hay cho vay tiền số, có những lợi ích và cũng có những rủi ro đối với người dùng. Một trong những rủi ro của Lending là giá đồng coin sẽ giảm khiến cho người cho vay không thể thu hồi đúng hạn thỏa thuận và không kịp cắt lỗ.

Ngoài ra, cả người đi vay và người cho vay đều có thể gặp rủi ro trong quá trình Lending. Ví dụ, người vay có thể gặp vấn đề về thanh khoản khi giá trị tài sản thế chấp giảm dưới giá trị yêu cầu, và người cho vay cần phải đảm bảo an toàn bằng cách theo dõi kỹ lưỡng tỷ lệ tài sản thế chấp.

Hiện tại, vẫn chưa có trường hợp nào người cho vay bị mất khoản đầu tư của họ, tuy nhiên việc này vẫn còn là một nỗi lo trong tương lai.

Ngoài các rủi ro kinh tế, đầu tư Lending còn có thể gặp phải các trở ngại về thuế và các quy định pháp lý, nhiều người đã sử dụng Lending với mục đích trốn thuế.

Nhìn chung, vẫn chưa có sự hướng dẫn rõ ràng về bản chất của mô hình Lending, bao gồm cả stablecoin. Tuy nhiên, Lending vẫn là cách để các trader kiếm thêm thu nhập bằng cách giữ số coin đó trong một khoảng thời gian dài.

Lending là một hoạt động đã khá phổ biến trong thị trường tiền số. Tuy vẫn còn một số hạn chế nhất định, nhưng Lending đã góp phần làm cho thị trường trở nên sôi động hơn và giúp những người sở hữu coin nhàn rỗi có thêm cơ hội để tăng thu nhập.

Hi vọng những thông tin trên đã giải đáp được thắc mắc của bạn về Lending là gì và cung cấp thêm kiến thức hữu ích cho bạn trong việc sử dụng và áp dụng Lending một cách hiệu quả. Hãy thường xuyên theo dõi Coin5s để cập nhất những thông tin hữu ích nhé!