Delegated Proof of Stake (DPoS) là gì? Tổng quan về DPoS

Trong lĩnh vực tiền số hiện nay, Delegated Proof of Stake (DPoS) được sử dụng rộng rãi như một thuật toán đồng thuận quan trọng. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về DPoS là gì? Bài viết này của Coin5s sẽ giúp bạn hiểu rõ về Delegated Proof of Stake là gì? Cùng với những ưu và nhược điểm của thuật toán này. Hãy cùng tìm hiểu nhé!

Delegated Proof of Stake (DPoS) là một thuật toán đồng thuận được sáng lập bởi Daniel Larimer - Co-founder của EOS. Nó kết hợp cả Proof of Authority (PoA) và Proof of Stake (PoS) với một hệ thống bỏ phiếu quản trị dựa trên số token mà người dùng đang nắm giữ. Hiện nay, DPoS là thuật toán được sử dụng rất phổ biến trong các blockchain. DPoS hoạt động theo cơ chế đơn giản. Những người nắm giữ token sẽ bỏ phiếu chọn ra các node đại diện để vận hành và bảo vệ mạng. Nhận phần thưởng tương ứng với việc đóng góp của mình. Số lượng node được giới hạn trong khoảng 10-100, tương tự như PoA. Giúp cho các blockchain sử dụng DPoS có khả năng mở rộng tốt hơn.


Delegated Proof of Stake là gì?

Delegated Proof of Stake là gì?

Các blockchain trên thị trường thường phải đối mặt với 3 vấn đề nan giải. Bao gồm khả năng mở rộng, tính phi tập trung và bảo mật. Để đạt được sự mở rộng, blockchain cần có khả năng xử lý một lượng lớn giao dịch và sử dụng nhiều node. Tuy nhiên, điều này cũng làm giảm tính phi tập trung và bảo mật của blockchain.

Delegated Proof of Stake (DPoS) có thể giúp giải quyết vấn đề này bằng cách kết hợp khả năng mở rộng và bảo mật. Với DPoS, blockchain sẽ sử dụng một số lượng nhỏ các node để vận hành sự đồng thuận. Token holder sẽ chọn những node đại diện để vận hành và duy trì mạng lưới. Điều này giúp DPoS có thể đạt được khả năng mở rộng và bảo mật cao hơn. Tuy nhiên, tính phi tập trung của DPoS khá yếu, vì chỉ một số node được chọn để đại diện vận hành mạng.


DPoS giải quyết những vấn đề liên quan tới blockchain trilemma

DPoS giải quyết những vấn đề liên quan tới blockchain trilemma

Ưu điểm

Khả năng mở rộng cao

Cơ chế đồng thuận DPoS giúp giảm đáng kể số lượng node tham gia xác thực giao dịch (validator) một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn Proof of Work, mà không tốn quá nhiều thời gian. Việc này giúp cải thiện đáng kể khả năng xử lý của hệ thống. Giải quyết dứt điểm vấn đề về khả năng mở rộng của blockchain. Nó cũng giúp tăng tính dễ sử dụng cho người dùng thông qua việc cung cấp một phương pháp đơn giản để giải quyết các vấn đề về đồng thuận. 

Cơ cấu quản trị rõ ràng

Delegated Proof of Stake (DPoS) có một cơ chế quản trị rõ ràng và hiệu quả. Bởi vì số lượng node được phép bỏ phiếu để xác thực giao dịch (validator) được giới hạn. Vì vậy, các quyết định quản trị có thể được đưa ra nhanh chóng hơn so với các blockchain sử dụng Proof of Work và Proof of Stake.

Phí hoạt động thấp

Các blockchain chạy DPoS thường không yêu cầu quá nhiều validator node và máy tính cấu hình không cần quá mạnh, do đó, không cần bật máy tính với tốc độ 100% cũng không sao. Nhờ vậy, năng lượng tiêu thụ của chúng cũng giảm đáng kể. Ngoài ra, phí hoạt động của DPoS cũng không cao như các blockchain sử dụng PoW và PoS.

Nhược điểm

Thay vì có hàng nghìn node tham gia, DPoS chỉ giới hạn từ 10-100 node để xác minh giao dịch. Tuy nhiên, việc lựa chọn các node này cũng đòi hỏi tính cẩn trọng cao hơn. Thường sẽ ủy quyền cho người nắm giữ nhiều quyền lực để thực hiện việc xác minh. Những người này sẽ được thưởng khi họ tham gia sản xuất block mới.

Thiết kế này mang lại 2 lợi ích là tăng bảo mật và khả năng mở rộng của blockchain, như đã đề cập trước đó. Tuy nhiên, hạn chế của DPoS là quá trình quyết định quản trị được tập trung quá nhiều vào số lượng nhỏ validator node. Các node này có thể thông đồng với nhau và chi phối cả mạng lưới hoạt động của blockchain này.

Ngoài ra, DPoS cũng có thể làm giảm sự tham gia nhiệt tình của các đối tượng tham gia vào quá trình quyết định quản trị của mạng.

Witnesses (Nhân chứng/nhà sản xuất khối)

Hệ thống DPoS được duy trì thông qua việc bầu cử để lựa chọn các node xác minh khối giao dịch, hay còn được gọi là "nhân chứng" hoặc "nhà sản xuất khối". Tuy nhiên, số lượng nhân chứng ở cấp cao nhất được giới hạn trong một khoảng nhất định. Thường từ 21-101 node, để đảm bảo tính bảo mật và khả năng mở rộng. Nhiệm vụ của các nhân chứng là xác minh các giao dịch và tạo khối mới, sau đó được thưởng các khoản phí liên quan.

Để trở thành nhân chứng, người dùng phải tham gia quá trình bỏ phiếu. Điều này được thực hiện liên tục. Mỗi nhân chứng ở cấp cao nhất luôn có thể bị thay thế bởi người dùng khác nhận được nhiều phiếu bầu hơn. Điều này tạo ra một sự cạnh tranh giữa các nhân chứng. Khiến danh tiếng trở nên quan trọng để duy trì tính cạnh tranh.

Tuy nhiên, để tránh bị mất thu nhập, các nhân chứng phải bị kiểm soát bằng mối đe dọa bị khóa cổ phần của mình hoặc bị mất danh tiếng. Họ phải khóa một phần cổ phần nhất định và nó sẽ bị thu giữ nếu họ có hành động ác ý hoặc cố gắng tấn công blockchain.

Đại biểu (Delegates)

Các thành viên trong mạng lưới DPoS cũng được tham gia bầu cử cho một nhóm đại diện giám sát hoạt động quản trị của blockchain. Tuy nhiên, họ không tham gia vào quá trình kiểm soát giao dịch. Trong vai trò của mình, các đại diện có thể đề xuất thay đổi kích thước khối hoặc mức phí mà một nhân chứng phải trả để xác minh khối. Sau khi đưa ra các đề xuất này, người dùng của blockchain sẽ có cơ hội bỏ phiếu để quyết định liệu những thay đổi này có nên được áp dụng hay không.

Người xác thực khối (Block Validators)

Trong DPoS, trình xác thực khối đề cập đến một nhóm các nút đầy đủ xác minh rằng các khối do nhân chứng tạo ra tuân theo các quy tắc đồng thuận. Điều đó có nghĩa là bất kỳ ai cũng có thể chạy trình xác thực khối và xác minh mạng. Không yêu cầu phải có phần thưởng khuyến khích để trở thành người xác nhận khối.

DPoS vs PoW

Thuật toán DPoS đã cải thiện quá trình tạo khối mới trong blockchain so với thuật toán đồng thuận đầu tiên trong thị trường Crypto là PoW. Điều này giúp quá trình giao dịch trên hệ thống sử dụng DPoS trở nên hiệu quả hơn. Có khả năng xử lý được nhiều giao dịch cùng một lúc và tốc độ giao dịch cũng nhanh hơn. Tuy nhiên, khi so sánh về mức độ bảo mật, thì PoW vẫn được coi là thuật toán đồng thuận bảo mật nhất trong các thuật toán đã ra đời.

DPoS vs PoS

So sánh DPoS với PoS, hai thuật toán đồng thuận trong thị trường Crypto, DPoS được đánh giá cao hơn về mặt dân chủ trong việc bầu chọn người tạo khối. Khác với PoS, DPoS có khả năng tạo ra các khối mới trong blockchain nhanh hơn và xử lý được nhiều giao dịch hơn, giúp hệ thống trở nên khỏe hơn và nhanh chóng hơn. Tuy nhiên, trong mặt độ bảo mật, PoS vẫn được xem là bậc nhất trong các thuật toán đã ra đời.


DPoS với PoW và PoS

DPoS với PoW và PoS

Trong lĩnh vực công nghệ, không có gì hoàn hảo tuyệt đối. Lúc nào cũng có những người muốn nâng cao và cải tiến công nghệ để đem lại sự tiện lợi và phát triển cho cuộc sống. Các giao thức trong blockchain cũng không là ngoại lệ.

Với DPoS, việc giải quyết được các vấn đề về sức mạnh tính toán và sự tập trung giúp thuật toán này đạt được mức đồng thuận cao hơn so với các thuật toán khác trên thị trường.

Tuy nhiên, DPoS vẫn đối diện với các rủi ro như khả năng mở rộng và phát triển mạng. Mặc dù xảy ra tình huống này khá thấp, vẫn có thể xuất hiện các thuật toán mới tốt hơn DPoS trong tương lai.