EIP-1559 là gì? Tìm hiểu về đề xuất cải tiến Ethereum

Vào ngày 5 tháng 8 năm 2021, Ethereum đã thực hiện một nâng cấp lớn ảnh hưởng đến cách bạn thanh toán phí giao dịch trên mạng lưới này. Nâng cấp này được gọi là EIP-1559, viết tắt của Ethereum Improvement Proposal 1559, hay Đề xuất Cải tiến Ethereum số 1559. EIP-1559 là gì và tại sao nó lại quan trọng đối với người dùng Ethereum? Trong bài viết này, Coin5s sẽ giải thích cho bạn. Hãy cùng tìm hiểu nhé!
EIP-1559 là gì?

EIP-1559 là một đề xuất cải tiến quan trọng cho Ethereum, được ra mắt vào năm 2019. Điều đáng chú ý trong EIP-1559 là sự giới thiệu của khái niệm "Base Fee" (Phí Cơ Bản).

Base Fee đại diện cho mức phí tối thiểu mà người dùng phải trả cho mỗi giao dịch trên mạng Ethereum. Giá trị Base Fee được xác định cho từng khối và có thể điều chỉnh lên hoặc xuống dựa trên tình trạng tắc nghẽn của mạng. Phần phí này sẽ được đốt cháy.

Ngoài Base Fee, người dùng còn có thể thêm "tips" (tiền bo) vào phí giao dịch để khuyến khích các thợ đào ưu tiên thực hiện giao dịch của họ.

Khi tải trọng mạng đạt trên 50%, Base Fee sẽ tăng lên và ngược lại. Điều này giúp mạng Ethereum hướng tới việc duy trì mức cân bằng xấp xỉ 50% thông qua việc điều chỉnh phí giao dịch.

EIP-1559 cũng đề xuất tăng dung lượng mạng bằng cách tăng gấp đôi Max Gas Limit, tức là giới hạn tối đa về gas cho mỗi khối, từ 12.5 triệu lên 25 triệu.

Những thay đổi này nhằm mục tiêu cải thiện trải nghiệm người dùng và tăng khả năng mở rộng của mạng Ethereum trong việc xử lý các giao dịch.

EIP 1559 thay đổi cơ chế định phí gas trên Ethereum

EIP 1559 thay đổi cơ chế định phí gas trên Ethereum

Để hiểu rõ hơn về tác động của EIP-1559, chúng ta cần tìm hiểu về cơ chế tính phí gas hiện tại của Ethereum.

Cơ chế tính phí gas hiện tại của Ethereum hoạt động theo nguyên tắc "Giá trị đấu giá đầu tiên". Khi người dùng muốn sử dụng mạng Ethereum, họ phải đưa ra mức giá mà họ sẽ trả để thực hiện giao dịch. Thợ đào sẽ ưu tiên xác nhận những giao dịch mà người dùng trả mức giá cao hơn.

Tuy nhiên, điều này dẫn đến một vấn đề, tức là những người giàu có có thể trả mức giá cao hơn để ưu tiên giao dịch của mình. Trong khi đó, những người có ít tiền sẽ phải đối mặt với hai lựa chọn: chấp nhận trả mức giá cao để xác nhận giao dịch hoặc chờ đợi đến khi phí gas giảm để tiết kiệm chi phí.

Nếu may mắn, họ có thể chờ đợi đến khi phí gas thấp hơn, nhưng trong trường hợp mạng Ethereum quá tải, việc chờ đợi trở thành một con dao hai lưỡi vì giá gas ngày càng tăng cao và giao dịch bị chậm lại trong thời gian dài.

Đó chính là lý do EIP-1559 được đề xuất. Mục tiêu của EIP-1559 là giúp ổn định phí gas trên Ethereum, tránh tình trạng tăng nhanh và đột ngột trong một khoảng thời gian ngắn.

Đề xuất mới này sẽ hoàn toàn thay đổi cách tính phí trên Ethereum. Thay vì dựa hoàn toàn vào việc đấu giá để ưu tiên giao dịch, bây giờ phí sẽ được chia thành hai phần chính: Base Fee và Miner Tip.

  • Base Fee: Đây là mức phí tối thiểu mà người dùng phải trả để thực hiện giao dịch. Mức phí này sẽ biến đổi tùy thuộc vào tình trạng thị trường. Khi thị trường sôi động, mức phí sẽ tăng lên và ngược lại.
  • Miner Tip: Đây là phần phí mà các thợ đào nhận được. Ví dụ, nếu một người dùng muốn giao dịch của mình được thực hiện nhanh chóng hơn, thay vì chỉ trả Base Fee, họ có thể gửi thêm một khoản Miner Tip nhỏ để được các thợ đào ưu tiên xử lý giao dịch của họ.

Nếu như việc giải thích đến đây vẫn chưa đủ để mọi người hiểu được cơ chế mới này có gì đặc biệt hơn so với cơ chế trước đây, chúng ta có thể xem qua một ví dụ cụ thể.

Mục tiêu chính của EIP-1559 là giảm biến động và không đoán trước được của phí giao dịch, cải thiện trải nghiệm người dùng và tăng khả năng mở rộng của mạng Ethereum. Nó cũng đóng góp vào việc đẩy giá trị ETH tăng lên thông qua việc giảm cung tiền và tăng tính thâm hụt trong hệ thống.

Ưu điểm

  • Cải thiện trải nghiệm người dùng: Các nhà phát triển ứng dụng có thể ước tính phí gas cho giao dịch chính xác hơn, giúp người dùng tránh việc trả quá nhiều.
  • Hạn chế hành vi thao túng giá gas: EIP-1559 giúp giới hạn việc lấp đầy các block với giao dịch trống nhằm tăng giá gas (base fee sẽ bị đốt cháy).
  • Giảm lạm phát trên ETH: Việc đốt cháy một phần phí gas bằng ETH giúp giảm lạm phát. Người nắm giữ ETH cũng được hưởng lợi từ việc này.
  • Giảm tắc nghẽn mạng: Kích thước block tăng lên để đáp ứng nhu cầu, giảm tình trạng tắc nghẽn mạng.
  • Phí gas có thể thấp hơn: Với kích thước block lớn hơn, mỗi block có thể chứa nhiều giao dịch hơn, từ đó giảm giá gas xuống mức thấp và hợp lý hơn.

Nhược điểm

  • Giảm thu nhập của các thợ đào: Thu nhập của thợ đào sẽ giảm khoảng 20-35% khi base fee bị đốt cháy, dẫn đến ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập của họ.
  • Tăng nguy cơ quá tải mạng Ethereum: Với tăng gấp đôi max gas limit lên 25M, các nhà vận hành node sẽ phải mở rộng và nâng cấp hạ tầng để đáp ứng yêu cầu xử lý.