Runes Protocol là gì? Lợi ích của Rune protocol
1. Runes Protocol là gì?
1. Runes Protocol là gì?
Runes Protocol là một giao thức sử dụng Unspent Transaction Output (UTXO) để phát hành các token có tính chất đồng nhất và giảm thiểu các UTXO không cần thiết, góp phần giảm tắc nghẽn trên mạng lưới Bitcoin.
Runes Protocol do Casey Rodarmor, người đã sáng lập giao thức Ordinals nổi tiếng đề xuất vào tháng 9 năm 2023. Runes Protocol được coi là một giải pháp thay thế hiệu quả, giải quyết vấn đề kém hiệu quả của BRC-20.
2. Đặc điểm của Runes Protocol
2. Đặc điểm của Runes Protocol
Một số đặc điểm của giao thức Runes Protocol bao gồm:
- Sử dụng UTXO hiệu quả: Giao thức Runes Protocol tận dụng mô hình UTXO (Unspent Transaction Output) của Bitcoin để quản lý token, thay vì tạo ra UTXO mới cho mỗi giao dịch token như BRC-20. Điều này giúp giảm số lượng UTXO không cần thiết và giúp người dùng tiết kiệm chi phí giao dịch so với BRC-20.
- Token hóa Satoshi: Giao thức Runes Protocol cho phép mỗi satoshi (đơn vị nhỏ nhất của Bitcoin) có thể đại diện cho một đơn vị của token cụ thể. Tính năng này đem đến nhiều lợi ích như giúp tăng khả năng ứng dụng và tính thanh khoản.
- Xử lý giao dịch lỗi: Giao thức Runes Protocol có cơ chế xử lý Cenotaph (giao dịch lỗi) nghiêm ngặt hơn BRC-20, giúp bảo vệ nguồn cung Rune và đảm bảo tính minh bạch của hệ thống.
- Tương thích với Lightning Network: Giao thức Runes Protocol có thể tích hợp với Lightning Network (Bitcoin sidechain) để cho phép giao dịch nhanh và rẻ hơn.
3. Lợi ích của Rune protocol
3. Lợi ích của Rune protocol
- Đơn giản hóa: Giao thức Runes Protocol cung cấp cách đơn giản để tạo và quản lý các token thay thế trên mạng Bitcoin. Người dùng có thể dễ dàng tạo và quản lý token trên chuỗi mà không cần dữ liệu ngoài hoặc tạo ra các UTXO không cần thiết.
- Tiết kiệm tài nguyên: So với BRC-20, giao thức Runes Protocol tiết kiệm tài nguyên hơn và tránh UTXO không cần thiết trên mạng Bitcoin. Điều này cải thiện hiệu suất mạng và giảm tắc nghẽn.
- Tích hợp với mô hình UTXO của Bitcoin: Runes Protocol kế thừa mô hình UTXO của Bitcoin, giúp nó phù hợp với các cơ sở dựa trên UTXO. Điều này làm cho quản lý tài sản của người dùng dễ dàng hơn.
- Mở rộng cơ sở người dùng: Runes Protocol thu hút sự chú ý từ cộng đồng meme coin, mở cơ hội thu hút người dùng mới vào mạng Bitcoin, tạo ra một cơ sở người dùng mới và tăng cường sử dụng mạng.
- Tiện ích mở rộng cho mạng Bitcoin: Runes Protocol mang lại tiện ích bổ sung cho mạng Bitcoin, mở ra cơ hội cho các dự án mới và mở rộng ứng dụng của mạng, giúp mạng Bitcoin phát triển và tăng doanh thu.
4. Cách Runes Protocol hoạt động
4. Cách Runes Protocol hoạt động
Giao thức Runes Protocol tích hợp với mô hình UTXO của Bitcoin, trong đó mỗi giao dịch sẽ bao gồm đầu vào và đầu ra. Khi thực hiện giao dịch Bitcoin, đầu ra từ giao dịch trước sẽ trở thành đầu vào cho giao dịch mới và sau đó, đầu ra mới sẽ được tạo ra. UTXO là đầu ra được tạo ra sau mỗi lần giao dịch, giúp theo dõi số lượng Bitcoin còn lại và ngăn chặn được việc chi tiêu gấp đôi.
Runes sử dụng OP_RETURN để xác định nguồn cung cấp token, ID và đầu ra cho mỗi UTXO. Token chỉ ra số lượng token Rune mà UTXO có thể giữ, trong khi ID là mã định danh của Rune. Việc chia UTXO thành nhiều phần với số lượng Rune khác nhau khi bắt đầu chuyển giao cho phép bạn theo dõi số dư Rune.
Runes sử dụng OP_RETURN để lưu trữ dữ liệu trực tiếp trên chuỗi mà không làm chậm hiệu suất của mạng Bitcoin. Một đầu ra OP_RETURN lưu trữ mọi thông tin về Rune trong một giao dịch, bao gồm khắc, chuyển và đúc. Các đá không hợp lệ được gọi là cenotaph và sẽ bị đốt cháy.
Quá trình tạo token Rune mới được gọi là khắc. Khắc đặt ra các quy tắc quản lý và các thuộc tính không thể thay đổi của Rune. Rune cũng có khả năng khai thác trước, trong đó người khắc nhận được một lượng token được xác định trước.
Các Rune có thể trải qua giai đoạn đúc mở hoặc kín, với những thông số và điều kiện đã được thiết lập trước. Khai thác mở cho phép bất kỳ ai đáp ứng những điều kiện trước đó tạo token mới. Việc đúc kín chỉ cho phép tạo token theo các tham số đã đặt, và sẽ dừng khi các tham số không còn được thỏa mãn.
Cơ chế Runes Protocol hoạt động
5. Hệ sinh thái của Runes Protocol
5. Hệ sinh thái của Runes Protocol
Hệ sinh thái Runes Protocol đang phát triển mạnh mẽ với nhiều dự án sáng tạo khác nhau, bao gồm cả cơ sở hạ tầng và launchpad.
Các dự án Pre-Runes là những dự án liên quan đến Runes Protocol trước khi giao thức này được ra mắt chính thức. Những dự án này thường hứa hẹn sẽ phân phát miễn phí Runes hoặc cho phép người dùng tạo ra Runes sau khi Runes Protocol được kích hoạt.
Runes sẽ thay thế các token trên Runes Protocol, giống như các Inscription trên Ordinals. Rune sẽ được quản lý thông qua các tin nhắn được lưu trữ trong UTXO trên mạng Bitcoin, được gọi là Runestones. Thông qua Runestones, người dùng có thể tạo ra hoặc đổi Rune.
Hãy cùng Coin5s điểm qua một số dự án Pre-Runes đáng chú ý nhất trong hệ sinh thái Runes, có khả năng phân phát miễn phí token để người dùng trải nghiệm sớm.
Các dự án Pre-Runes
Runecoin (RSIC)
Runecoin (RSIC) là dự án đầu tiên được phát triển trên Giao thức Runes, tạo ra thị trường P2P phi tập trung để khai thác Rune do cộng đồng vận hành. Hiện tại, đã có 21.000 máy khai thác RSIC được phân phối miễn phí đến hơn 9.000 ví đủ điều kiện.
Các điểm nổi bật của RSIC:
- Giới hạn cung: Chỉ có 21.000 RSIC được tạo ra, tương tự như Bitcoin với 21 triệu BTC.
- Phân phối qua airdrop: RSIC được phân phối miễn phí thông qua airdrop cho những người sở hữu các Ordinals nhất định, chủ yếu là những người tiên phong trong cộng đồng Ordinals.
- Chức năng khai thác: Mỗi RSIC hoạt động như một "công cụ khai thác" Rune, cho phép người dùng tham gia vào quá trình phân phối Runes mới.
- Kết thúc khai thác: Quá trình khai thác Runes sẽ kết thúc khi đến thời điểm halving của Bitcoin, tương tự như cách khai thác BTC.
Cách RSIC hoạt động:
- Mỗi RSIC là một Ordinal inscription: Người dùng có thể sở hữu, lưu trữ và giao dịch RSIC giống như bất kỳ Ordinal nào khác.
- Khai thác Runes: Người dùng có thể kích hoạt RSIC để tham gia vào quá trình khai thác Runes cho đến khi toàn bộ nguồn cung Runes được phân phối hết.
- Lựa chọn cho người dùng: Người dùng có thể chọn khai thác Runes, bán RSIC trên thị trường hoặc giữ lại RSIC để đầu tư lâu dài.
Hiện tại, người dùng có thể mua RSIC thông qua nền tảng Whales Market. Dữ liệu giao dịch OTC trên Whales Market cho thấy mức giá sàn hiện tại của RSIC là 0.0286 USD với tổng khối lượng giao dịch gần 700.000 USD.
Runecoin
Runestones
Runestone là một dự án NFT được tạo ra trên nền tảng blockchain Bitcoin với giao thức Ordinals, với mục tiêu là tăng cường tính minh bạch, tiện ích và tạo ra một cộng đồng mạnh mẽ hơn. Dự án này được khởi xướng bởi LeonidasNFT, một KOL nổi tiếng trong lĩnh vực NFT, và có mối liên hệ chặt chẽ với Casey Rodarmor - người sáng lập Runes Protocol & Ordinals.
Các điểm nổi bật của dự án bao gồm:
- Độc đáo: Runestone là loại NFT Ordinals đầu tiên được phát hành trên nền tảng Runes Protocol.
- Kết nối cộng đồng: Dự án tôn trọng và khuyến khích sự tham gia của cộng đồng, thường xuyên tổ chức các hoạt động như airdrop và sự kiện để ghi nhận sự ủng hộ của người dùng.
- Tiềm năng phát triển: Runestone được đánh giá là một dự án có tiềm năng trong hệ sinh thái Runes, với kế hoạch phát triển rõ ràng và mục tiêu hướng đến ứng dụng thực tế.
Một số sự kiện quan trọng bao gồm:
- Airdrop: Hơn 112.000 Runestone NFT đã được phân phát miễn phí cho người dùng Ordinals có ít nhất 3 bản ghi trước ngày 20/01/2024.
- Chương trình memecoin: Runestone đã triển khai một chương trình airdrop 3 memecoin cho người dùng nắm giữ Runestone, dự kiến bắt đầu từ cuối tháng 4/2024.
- Ứng dụng thực tế tăng cường (AR): Dự án đã phát hành một ứng dụng AR cho phép người dùng trải nghiệm Runestone 3D trong thế giới thực.
Hiện tại, Runestone có sẵn để giao dịch trên các sàn Magic Eden và OKX NFT Marketplace. Dự án cũng thường xuyên tổ chức các chương trình airdrop, thông tin chi tiết có thể được cập nhật qua các kênh chính thức của Runestone.
Runestone
PupsToken (PUPS)
PUPS là một loại tiền ảo được tạo ra dựa trên chuẩn token BRC-20 trên nền tảng Rune Protocol, và được phân phối hoàn toàn thông qua việc thưởng airdrop. Trong thời gian chỉ 1 tuần, giá của token PUPS đã tăng lên hơn 1000%, và hiện nay đang giao dịch ở mức khoảng 54 USD, với giá trị thị trường đạt khoảng 400 triệu USD.
Theo thông tin từ CoinGecko, tổng số token PUPS được phát hành là 10 triệu, và số lượng đang lưu thông hiện tại là 7.7 triệu. Các token còn lại sẽ được phân phối thông qua hình thức airdrop cho các người giữ Rune Pup Ordinals. Mặc dù vậy, giá của Ordinals trên sàn Magic Eden đang ở mức trung bình hơn 10.000 USD mỗi NFT, vì vậy nhà đầu tư cần phải nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi quyết định nắm giữ các NFT này để có cơ hội nhận airdrop PUPS.
Cũng có một số dự án khác trên hệ sinh thái Runes Protocol mà đáng chú ý:
- The Rune Guardians: Phát hành một bộ sưu tập gồm 10.000 Ordinals và thưởng airdrop Runes cho những người nắm giữ khi Runes Protocol được ra mắt.
- Runes Terminal (RUNI): Là nền tảng Launchpad đầu tiên trên Runes Protocol, hỗ trợ ra mắt và phân phối token cho các dự án mới.
- BTC Ordinal: Một trò chơi MMORPG dựa trên hệ thống Ordinals, với token ZBIT (BRC-20) sẽ được chuyển đổi sang Rune khi giao thức ra mắt.
- Node Apes: Dự án về NFT, kết hợp hình ảnh profile (PFP) lấy cảm hứng từ NodeMonkes với Ordinal "Runic Miner".
- RuneX Tech: Một sàn giao dịch phi tập trung kết hợp với SocialFi đầu tiên trên Bitcoin và "Pre-Runes".
Cần lưu ý rằng các dự án dựa trên Runes đều là mới mẻ và chưa được kiểm chứng, do đó người dùng cần phải cẩn trọng khi đầu tư vào chúng.
PupsToken
6. Đội ngũ sáng lập Runes Protocol
6. Đội ngũ sáng lập Runes Protocol
Founder của Runes Protocol là Casey Rodarmor, sinh năm 1983 tại California, Mỹ, và đã tốt nghiệp Cử nhân Khoa học Máy tính tại Đại học California, Berkeley. Sau đó, ông làm việc tại Google và Chaincode Labs.
Ông có một niềm đam mê lớn đối với Bitcoin, điều này đã thúc đẩy ông thành lập giao thức Ordinals, một dự án nổi bật vào năm 2023. Gần đây, ông đã sáng tạo Runes Protocol, một giao thức mang lại tiêu chuẩn token mới cho Bitcoin.
7. Nhà đầu tư và Đối tác
7. Nhà đầu tư và Đối tác
Ngoài Casey Rodarmor, một trong những người sáng lập giao thức Ordinals, Runes Protocol cũng nhận được sự hỗ trợ từ nhiều cá nhân và tổ chức nổi tiếng như trevor.btc (có 138,000 người theo dõi trên mạng xã hội), Franklin Templeton (một trong những công ty quản lý tài sản hàng đầu thế giới),...
Runes Protocol đã hợp tác với một số đối tác quan trọng như sàn giao dịch NFT Magic Eden, BitX Runes. Bên cạnh đó, cũng có nhiều dự án khác thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau nhằm hỗ trợ việc phát triển token trên nền tảng Runes Protocol như BitX Launchpad, RunesPAD, Runessance, UniSat, ...
8. Tiềm năng và rủi ro của Runes Protocol
8. Tiềm năng và rủi ro của Runes Protocol
Tiềm năng của Runes Protocol
- Giải pháp thay thế BRC-20 hiệu quả: Runes Protocol đề xuất một giải pháp hiệu quả thay thế cho BRC-20 bằng cách áp dụng mô hình UTXO, nhằm tối ưu hóa giao dịch và giảm thiểu tắc nghẽn mạng cũng như chi phí so với BRC-20. Điều này có thể giúp Runes Protocol thu hút được nhiều người dùng và dự án hơn trong cộng đồng Bitcoin.
- Cộng đồng Bitcoin: Runes Protocol có tiềm năng tiếp cận với một cộng đồng Bitcoin rộng lớn, với hơn 100 triệu người dùng, nhằm thu hút sự quan tâm và tăng cường thanh khoản cho các ứng dụng của nó.
- Tiềm năng Airdrop: Nhiều dự án trên hệ sinh thái Runes Protocol đang triển khai các chính sách airdrop hấp dẫn nhằm thu hút thị phần sau khi Runes Protocol chính thức ra mắt mainnet.
- Tiếp nối thành công của BRC-20: BRC-20 đã làm nên thành công và thu hút sự chú ý lớn trên hệ sinh thái Bitcoin. Runes được kỳ vọng sẽ tiếp tục sứ mệnh đó và mang đến sự đổi mới cho cộng đồng Bitcoin.
Rủi ro của Runes Protocol
- Công nghệ mới và chưa được kiểm chứng: Phần lớn các dự án đều chỉ là xu hướng theo chân, không đảm bảo tính ổn định.
- Đối thủ cạnh tranh: Trên thị trường hiện có nhiều loại token khác nhau như BRC-20, ARC-20, ORC-20, và nhiều loại khác. Runes Protocol sẽ phải đối đầu với những đối thủ này để thu hút cả người dùng và các dự án.
- Sự phụ thuộc vào Bitcoin: Sự thành công của Runes Protocol phụ thuộc vào việc Bitcoin có thể duy trì sức hấp dẫn hay không. Nếu hệ sinh thái Bitcoin mất đi sức hút, Runes Protocol có thể gặp khó khăn.