Điện toán đám mây là gì? Ứng dụng của điện toán đám mây
1. Điện toán đám mây là gì?
1. Điện toán đám mây là gì?
Điện toán đám mây (Cloud Computing) là mô hình cung cấp các tài nguyên máy tính cho người dùng thông qua internet.
Với điện toán đám mây, người dùng sẽ được tiếp cận các tài nguyên từ công nghệ, năng lượng điện toán, lưu trữ cơ sở dữ liệu đến từ những nhà cung cấp dịch vụ đám mây.
Nguồn tài nguyên này bao gồm rất nhiều thứ liên quan đến điện toán và máy tính. Ví dụ như: phần mềm, dịch vụ, phần cứng,… và sẽ nằm tại các máy chủ ảo (đám mây) trên mạng. Người dùng có thể truy cập vào bất cứ tài nguyên nào trên đám mây. Vào bất kỳ thời điểm nào và ở bất kỳ đâu, chỉ cần kết nối với hệ thống internet.
Điện toán đám mây là gì? | Nguồn: Coin5s
2. Lịch sử ra đời của điện toán đám mây
2. Lịch sử ra đời của điện toán đám mây
Điện toán đám mây được phổ biến khi Amazon.com phát hành sản phẩm Elastic Compute Cloud vào năm 2006.
Cụm từ “điện toán đám mây” đầu tiền xuất hiện vào năm 1996, trong một tài liệu nội bộ của Compaq.
Thuật ngữ nền tảng đám mây xuất hiện bắt nguồn từ ứng dụng điện toán lưới (grid computing) trong thập niên 1980. Tiếp theo là điện toán theo nhu cầu (utility computing) và phần mềm dịch vụ (SaaS).
Từ “đám mây” được sử dụng như một phép ẩn dụ cho Internet. Kiểu hình dạng giống như đám mây được tiêu chuẩn hóa được sử dụng để biểu thị một mạng trên sơ đồ điện thoại. Sự đơn giản hóa này mang hàm ý là các chi tiết cụ thể về cách các điểm cuối của mạng được kết nối với nhau không liên quan đến việc hiểu sơ đồ.
Trước đây, nền tảng đám mây chỉ được sử dụng để chỉ các nền tảng dùng cho điện toán phân tán ngay từ năm 1993, khi Apple ra mắt General Magic và AT&T.
Với nền tảng đám mây, các tài nguyên như máy chủ có thể được định hình động hoặc cắt nhỏ từ cơ sở hạ tầng phần cứng nền và trở nên sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ, hỗ trợ những môi trường không phải là điện toán lưới như Web ba lớp chạy các ứng dụng truyền thống hay ứng dụng Web 2.0.
3. Cách thức hoạt động của điện toán đám mây
3. Cách thức hoạt động của điện toán đám mây
Điện toán đám mây hoạt động theo cách thức hoàn toàn khác với phần cứng vật lý. Nó cho phép người dùng quyền truy cập vào máy chủ, dữ liệu và những dịch vụ bằng internet. Nhà cung cấp dịch vụ đám mây sẽ sở hữu, quản lý phần cứng và duy trì kết nối mạng.
Trong khi đó, người dùng sẽ được cung cấp và sử dụng những gì mà họ thông qua nền tảng web.
Cách thức hoạt động của điện toán đám mây | Nguồn: Coin5s
4. Phân loại điện toán đám mây
4. Phân loại điện toán đám mây
Hiện nay, có 4 mô hình triển khai điện toán đám mây chính đang được sử dụng phổ biến. Đó là: Public Cloud, Private Cloud, Hybrid Cloud và Community Cloud.
Public Cloud (Đám mây “công cộng”)
Public Cloud là các dịch vụ được bên thứ 3 (người bán) cung cấp. Chúng tồn tại ngoài tường lửa của công ty và được nhà cung cấp đám mây quản lý. Nó được xây dựng nhằm phục vụ cho mục đích sử dụng công cộng. Người dùng sẽ đăng ký với nhà cung cấp và trả phí sử dụng dựa theo chính sách giá của nhà cung cấp. Public cloud là mô hình triển khai được sử dụng phổ biến nhất hiện nay của cloud computing.
Private Cloud (Đám mây “doanh nghiệp”)
Private cloud là các dịch vụ điện toán đám mây được cung cấp trong các doanh nghiệp. Những “đám mây” này tồn tại bên trong tường lửa của công ty và được các doanh nghiệp trực tiếp quản lý. Đây là xu hướng tất yếu cho các doanh nghiệp nhằm tối ưu hóa hạ tầng công nghệ thông tin.
Hybrid Cloud (Đám mây “lai”)
Hybrid Cloud là sự kết hợp của private cloud và public cloud. Cho phép ta khai thác điểm mạnh của từng mô hình cũng như đưa ra phương thức sử dụng tối ưu cho người sử dụng. Những “đám mây” này thường do doanh nghiệp tạo ra và việc quản lý sẽ được phân chia giữa doanh nghiệp và nhà cung cấp điện toán đám mây công cộng.
Community Cloud (Đám mây cộng đồng)
Community Cloud là các dịch vụ trên nền tảng Cloud Computing do các công ty cùng hợp tác xây dựng và cung cấp các dịch vụ cho cộng đồng. Những đơn vị hoặc tổ chức xây dựng dịch vụ đám mấy cộng đồng này thường có chung một mục tiêu, nhiệm vụ hay sức mệnh,… Và không để tổ chức nào độc quyền đám mây cộng đồng này, các tổ chức, đơn vị thường uỷ thác cho 1 bên thứ 3 để quản lý.
5. Các mô hình dịch vụ điện toán đám mây
5. Các mô hình dịch vụ điện toán đám mây
Mô hình điện toán đám mây cũng giống như các công nghệ mới, đều được giải thích với các thuật ngữ cụ thể và các chữ viết tắt. Ba từ quan trọng, đơn giản, dễ hiểu là IaaS, PaaS và SaaS
IaaS
Infrastructure as a Service (IaaS) có nghĩa là bạn có thể truy cập đến phần cứng hệ thống mạng máy tính.
Cung cấp nhiều nguồn tài nguyên như là firewalls, load balancers, các địa chỉ IP, nhưng hệ điều hành và các ứng dụng sẽ do bạn cài đặt và cập nhật. Điều này giúp bạn linh hoạt hơn trong việc sử dụng tài nguyên vào mục đích gì.
IaaS xuất hiện rộng rãi bởi các nhà cung cấp Amazon, Memset, Google, Windows…. Một cách giúp quản lý IaaS dễ dàng hơn là phát triển các templates cho các dịch vụ đám mây nhằm tạo ra 1 bản kế hoạch chi tiết để xây dựng hệ thống ready-to-use, và tránh tình trạng di chuyển giữa các đám mây khác nhau.
PaaS
Platform as a Service (PaaS) hỗ trợ người sử dụng cloud computer bằng các hệ điều hành, cơ sở dữ liệu, máy chủ web và môi trường thực thi lập trình. Hơn nữa, nó cho phép bạn tập trung vào các ứng dụng cụ thể, cho phép các nhà cung cấp đám mây quản lý và đo đạc tài nguyên 1 cách tự động.
Vậy PaaS có thể cho phép bạn tập trung hơn vào ứng dụng và dịch vụ đầu cuối hơn là phí thời gian cho hệ điều hành. Các nhà cung cấp IaaS cũng cung cấp PaaS, giúp bạn giảm tải công việc.
SaaS
Software as a Service (SaaS) là sự lựa chọn phù hợp nhất khi bạn muốn tập trung vào người dùng cuối. Giúp cho bạn truy cập đến các phần mềm trên nền tảng đám mây mà không cần quản lý cơ sở hạ tầng và nền tảng nó đang chạy.
Điều này có nghĩa là nó dễ dàng truy cập và có khả năng mở rộng. Có rất nhiều ví dụ về SaaS gồm email, phần mềm văn phòng và các công cụ kiểm toán từ Google, Microsoft, Freshbooks …
Các “as a service” khác
Khi mô tả về điện toán đám mây, người ta hay thêm vào “as a service” phía sau để định nghĩa nó là 1 hệ thống mạng toàn cầu hơn là ngồi trên máy tính trong văn phòng. Từ “Storage as a service” (STaaS), “Data as a service” (DaaS) đến “Security as a service” (SECaaS), có rất nhiều biến thể từ 3 dạng gốc nói trên.
Các mô hình dịch vụ điện toán đám mây | Nguồn: Coin5s
6. Ưu và nhược điểm của điện toán đám mây
6. Ưu và nhược điểm của điện toán đám mây
6.1. Ưu điểm
Tiết kiệm chi phí
Việc bạn không phải đầu tư vào cơ sở hạ tầng, nhân công bảo vệ và duy trì dữ liệu đã tiết kiệm cho bạn một khoản tiền lớn khi so sánh với việc tự đầu tư và xây dựng một hệ thống điện toán đám mây riêng.
Truy cập dễ dàng
Toàn bộ dữ liệu đều được đưa lên trên hệ thống điện toán đám mây. Điều này khiến bạn có thể dễ dàng truy cập và lấy dữ liệu từ bất cứ đâu ở bất kỳ máy tính nào.
An toàn và bảo mật
Việc lưu trữ trên đám mây sẽ hoàn toàn tiện lợi hơn so với việc lưu trữ dữ liệu trên ổ cứng của máy tính. Nếu bạn có làm mất hoặc làm hỏng máy tính, dữ liệu trong ổ cứng của bạn sẽ bị mất hết nhưng dữ liệu trên đám mây vẫn luôn còn. Thậm chí nếu bạn có đánh mất dữ liệu qua trọng thì tên trộm cũng không thể truy cập được dữ liệu đó nếu không biết tài khoản mật khẩu của bạn.
6.2. Nhược điểm
Phụ thuộc vào đường truyền kết nối mạng
Đây có lẽ là nhược điểm lớn nhất của hệ thống điện toán đám mây. Nếu đường truyền kết nối không ổn định thì việc tải và cập nhật dữ liệu sẽ mất rất nhiều thời gian, thậm chí có thể ảnh hưởng đến chất lượng công việc.
Một số hệ thống Cloud Computing nổi tiếng như Google Drive, One Drive của Microsoft, Amazon Web Services (AWS) hay Dropbox đã phát triển ra ứng dụng giúp người dùng có thể trực tiếp truy cập dữ liệu trên máy tính mà không phụ thuộc vào đường truyền kết nối. Người dùng chỉ việc tải các ứng dụng trên về, ứng dụng này sẽ tự động cập nhật các dữ liệu liên tục mà không ảnh hưởng đến chất lượng công việc. Thậm chí người dùng vẫn có thể làm việc ngay cả khi không có mạng, ứng dụng sẽ tự động cập nhật đến khi bạn kết nối internet.
Chính sách và bảo mật
Với các doanh nghiệp thì bảo mật dữ liệu rất quan trọng. Các hệ thống Nền tảng đám mây không uy tín hoặc không có chính sách bảo mật rõ ràng hoàn toàn có thể đem bán dữ liệu của người dùng cho các bên thứ 3 hoặc đối thủ cạnh tranh. Điều này sẽ ảnh hưởng rất lớn và gây thiệt hại nghiêm trọng đến doanh nghiệp.
7. Ứng dụng của điện toán đám mây trong tiền số
7. Ứng dụng của điện toán đám mây trong tiền số
Điện toán đám mây đã có tác động đáng kể đến ngành công nghiệp tiền số, cho phép phát triển nhiều loại ứng dụng mà không có nó sẽ khó có thể thực hiện được. Dưới đây là một vài ví dụ về cách nền tảng đám mây đang biến đổi thế giới tiền số:
Ví lưu trữ
Nền tảng đám mây đã cho phép phát triển ví lưu trữ dựa trên đám mây có thể được truy cập từ mọi nơi có kết nối internet. Những ví này mang lại sự linh hoạt và tiện lợi hơn so với ví phần cứng truyền thống, vốn yêu cầu người dùng kết nối vật lý thiết bị của họ với máy tính.
Sàn giao dịch
Nền tảng đám mây đã cho phép phát triển các nền tảng giao dịch an toàn và có khả năng mở rộng cao, có thể xử lý hàng triệu giao dịch mỗi ngày. Điều này đã giúp thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp tiền số bằng cách giúp người dùng mua và bán tài sản số dễ dàng và thuận tiện hơn.
Ứng dụng phi tập trung (DApps)
Điện toán đám mây đã cho phép phát triển các DApps dựa trên đám mây có thể được truy cập từ mọi nơi có kết nối internet. Điều này đã giúp làm cho các DApps dễ tiếp cận hơn với nhiều đối tượng hơn, thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái tài chính phi tập trung (DeFi).
Hợp đồng thông minh
Điện toán đám mây đã cho phép phát triển các nền tảng hợp đồng thông minh dựa trên đám mây có thể được truy cập từ mọi nơi có kết nối internet. Điều này đã giúp các doanh nghiệp dễ dàng áp dụng công nghệ hợp đồng thông minh hơn, cho phép họ tự động hóa các quy trình phức tạp và giảm chi phí.
8. Lợi ích của điện toán đám mây trong tiền số
8. Lợi ích của điện toán đám mây trong tiền số
Khả năng mở rộng
Điện toán đám mây cho phép các doanh nghiệp tăng hoặc giảm quy mô tài nguyên máy tính của họ khi cần. Khiến nó trở thành một giải pháp lý tưởng cho các doanh nghiệp có nhu cầu điện toán không ổn định. Điều này đặc biệt quan trọng trong ngành công nghiệp tiền số, khi nhu cầu về tài nguyên máy tính có thể dao động nhanh chóng.
Hiệu quả chi phí
Điện toán đám mây cho phép doanh nghiệp truy cập các tài nguyên máy tính mạnh mẽ mà không cần phần cứng hoặc cơ sở hạ tầng cao cấp. Điều này có thể giảm đáng kể chi phí phát triển và triển khai các ứng dụng tiền số.
An toàn
Điện toán toán đám mây có độ tin cậy cao, với cơ chế dự phòng và chuyển đổi dự phòng tích hợp để đảm bảo thời gian hoạt động ở mức cao. Điều này đặc biệt quan trọng trong ngành công nghiệp tiền số, nếu ngừng hoạt động có thể gây ra hậu quả tài chính đáng kể.
Bảo mật
Điện toán đám mây có tính bảo mật cao, với cơ chế kiểm soát truy cập và mã hóa mạnh mẽ giúp bảo vệ dữ liệu nhạy cảm. Điều này đặc biệt quan trọng trong ngành công nghiệp tiền số.
Lợi ích của điện toán đám mây trong tiền số | Nguồn: Coin5s
9. Các dịch vụ nền tảng đám mây hàng đầu hiện nay
9. Các dịch vụ nền tảng đám mây hàng đầu hiện nay
FPT Smart Cloud
FPT Cloud là nền tảng đám mây thế hệ mới. Nó được xây dựng trên nền tảng ảo hoá bản quyền VMWare và OpenStack. Được vận hành trong Trung tâm dữ liệu Uptime Tier III với kết nối liền mạch và kiến trúc tiên tiến, kết nối trực tiếp đến hệ thống Public Cloud từ các hãng lớn (Microsoft, AWS, Google). Giúp cung cấp đa dạng các sản phẩm, giải pháp, tiện ích, phục vụ mọi nhu cầu của khách hàng.
Lợi thế bản địa là điều không thể không nhắc đến. Việc sử dụng dịch vụ Cloud từ một nhà cung cấp uy tín bản địa sẽ giúp doanh nghiệp luôn đảm bảo tuân thủ quy định và pháp luật Nhà nước về lưu trữ dữ liệu. Và được hỗ trợ kịp thời, liên tục bởi đội ngũ chuyên gia chuẩn quốc tế.
Microsoft (Hay còn gọi là Microsoft Azure)
Microsoft đã trở thành trung tâm của thế giới công nghệ trong nhiều năm nay. Mặc dù Microsoft bước vào cuộc chiến đám mây tương đối muộn, nhưng sự tham gia sâu sắc của nó vào tất cả các tầng của đám mây đã đẩy công ty lên đỉnh cao. Ngoài ra, cam kết vô song của nó là phát triển và hỗ trợ khách hàng triển khai Blockchain, Machine Learning (ML) và Trí tuệ nhân tạo (AI) trong môi trường sản xuất sáng tạo, cũng như doanh thu dẫn đầu thị trường, cho phép Microsoft giữ vị trí đứng đầu đống.
Microsoft đã tiếp tục cung cấp hiệu suất hoạt động mạnh mẽ kể từ khi Satya Nadella tiếp quản vị trí CEO vào năm 2014. Nền tảng Azure, dịch vụ đám mây công cộng của công ty, đã đóng một vai trò quan trọng trong việc thiết lập thương hiệu là người chơi số một trong không gian.
Hoạt động kinh doanh của Microsoft được tổ chức tốt thành ba phân khúc: đám mây thông minh (bao gồm Windows Server OS, Azure và SQL Server), máy tính cá nhân (bao gồm Xbox, Surface, Quảng cáo tìm kiếm Bing và Windows Client) và các quy trình kinh doanh bao gồm Microsoft Office và Dynamics.
Google Cloud Platform (Hay còn gọi là GCP)
Khi Alphabet ra mắt Google Cloud Platform, gã khổng lồ công nghệ đã chọn nhắm mục tiêu vào các doanh nghiệp vừa và nhỏ hơn là theo đuổi những người chơi đã thành lập, nhưng giờ đây tự hào về các khách hàng lớn như eBay, Snap và HSBC, mặc dù sau này cũng sử dụng Azure và AWS. Sau khi Google công bố thu nhập quý hai vào giữa năm nay, các nhà đầu tư hiện đang chú ý đáng kể đến tiến trình đã đạt được trong kinh doanh điện toán đám mây của công ty.
Mặc dù công ty đã bị Microsoft, IBM và Amazon khuất phục về thị phần, nền tảng Google Cloud gần đây đã thực hiện một số động thái để tăng toàn bộ không gian địa chỉ của mình và cung cấp một sự khác biệt tiềm năng từ các dịch vụ Cơ sở hạ tầng khác như Dịch vụ (IaaS). Điểm mấu chốt là Nền tảng đám mây của Google bị lôi kéo vào một trận chiến khốc liệt với các đối tác của nó, bao gồm AWS và Microsoft Azure.
VMware Cloud
Sau khi trở thành một công ty ảo hóa được thành lập, VMware bước vào không gian đám mây với nền tảng đám mây sáng tạo của mình, cho phép khách hàng cung cấp quyền truy cập an toàn vào dữ liệu và ứng dụng cho người dùng cuối của họ từ nhiều thiết bị. VMware gần đây đã hợp tác với AWS, tập đoàn điện toán đám mây khổng lồ trực tuyến, để cung cấp cho khách hàng một giải pháp tích hợp hơn.
Oracle
Oracle Corp là một nhà cung cấp phần mềm cơ sở dữ liệu hàng đầu, đã tiết lộ chương trình đầy tham vọng của mình trong lĩnh vực điện toán đám mây vào năm 2015.
Amazon Web Service (Hay còn gọi là AWS)
Amazon Inc. là công ty đầu tiên ra mắt Amazon Web Service (AWS) và đã tận dụng các doanh nghiệp lớn và nhỏ đang tìm cách chuyển hoạt động từ các trung tâm dữ liệu sang đám mây. Dịch vụ web của Amazon luôn có lợi ích từ một khởi đầu lớn trong thị trường điện toán đám mây. Hơn một thập kỷ trước và rất lâu trước khi sự cạnh tranh trong thế giới đám mây bắt đầu, AWS bắt đầu cung cấp các giải pháp cơ sở hạ tầng đám mây như lưu trữ và tính toán.
Các dịch vụ nền tảng đám mây hàng đầu hiện nay | Nguồn: Coin5s